چکیده:
زنانگی، بهمانند مردانگی، پدیدهای فرهنگی و تاریخی است که در جوامع مختلف به طرق گوناگون برساخت و معنا میشود. در پژوهش حاضر، «زنانگی» در سه مجموعه از سریالهای شبکۀ محلی مرکز ایلام بررسی و تحلیل شده است. هدف اصلی تحقیق این است که مشخص شود سریالهای شبکۀ محلی استان چه تصویری از زنانگی را نشان میدهند. برای این منظور، تلفیقی از چارچوب مفهومی گافمن، بوردیو و رویکردهای فمنیستی در حوزة رسانه استفاده شده است. روش تحقیق حاضر تحلیل محتوای کیفی از نوع تلفیقی است. برای کشف مفاهیم و مقولات آشکار و پنهان متن از تکنیک کدگذاری استفاده شده است. نمونۀ مورد مطالعه به صورت هدفمند، سه مجموعه از سریالهای پرمخاطب سیمای ایلام انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که این سریالها با بازنماییِ شکل خاصی از زنانگی بهمنزلة زنانگی هژمونیک، بر پذیرش و تقویت آن تأکید میکنند و در برابرِ بازنمایی زنانگی متکثرِ دیگری که در جامعه حضور دارند یا مقاومت کرده است یا از آن بهمثابة زنانگی نابهنجار، نامتعارف و حاشیهای یاد میکند.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش نشان می دهد که این سریال هـا بـا بازنمـایی شکل خاصی از زنانگی به منزلۀ زنانگی هژمونیک ، بر پذیرش و تقویت آن تأکید می کنند و در برابر بازنمایی زنانگی متکثر دیگری که در جامعه حضور دارند یا مقاومت کرده اسـت یـا از آن بـه مثابـۀ زنـانگی نابهنجـار، نامتعـارف و حاشیه ای یاد می کند.
یکی از نهادهای فرهنگی و اجتماعی موجود در استان ایلام ، که بـه خصـوص در دهـۀ اخیـر فعالیت های متنوعی را به انجام رسانیده ، رسانۀ شبکۀ استانی سیمای ایلام است کـه مطـابق بـا علاقۀ مخاطبان به زبان محلی (زبان کردی ) به پخش سریال های متعـددی اقـدام کـرده اسـت .
در این دوره ، تحلیل های ادبی بررسی فرهنگ عامـه زندگی روزمره ، رسانه و فیلم شکل جدیدتری به خود گرفته ، نقـش فرهنگـی رمزگـان متنـی و معانی منتج از متون اهمیت دوچندان می یابد و «به فرهنگ تـوده ای کـه بـه شـکل فزاینـده ای بازنمایی از جهان را در قالب های ادبی و سایر متون روایی تحقق بخشید در مطالعات فرهنگـی و با روش نشانه شناسی توجه شد».
بوردیو برای تحلیل روابط سلطه ، که دغدغۀ بیشـتر آثـارش اسـت ، بـه بررسـی اهرم های سلطۀ مردانه پرداخته و تأکید می کند که نخستین چیزی کـه سـبب بازتولیـد سـلطۀ مرد بر زن می شود، عادت واره زن هاست که ناشی از جامعه پذیری جنسیتی سنتی شان در خانـه ، مدرسه و دولت است [٢٢].