چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر دینداری اسلامی بر شکل گیری فرهنگ نوع دوستی در جامعه ایران تدوین شده است. سوال اصلی پژوهش این است که چرا و چگونه دینداری اسلامی بر بر شکل-گیری فرهنگ نوع دوستی تاثیر می گذارد؟ از روش اسنادی و پیمایش ، با ابزار فیش برداری و پرسشنامه برای جمع آوری داده ها و تحلیل موضوع استفاده شده است. تحلیل و بررسی یافته ها نشان می دهد که اسلام با قابلیت تولید فرهنگ مبتنی بر ارزش ها و هنجارهای انسان دوستانه، موجب افزایش هنجارمندی، اعتماد اجتماعی، اثربخشی، مسئولیت پذیری و نهایتا رفتار انسان دوستانه نسبت به هم نوعان می گردد. یافته-ها بیانگر آن است که میان میزان دینداری و نوع دوستی، رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد، به این معناکه با افزایش(یا کاهش) دینداری، میزان نوع دوستی در افراد افزایش(یا کاهش) می یابد. همچنین میان دینداری با دو بعد نگرشی و رفتاری نوعد دوستانه نیز رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. براین اساس، همراه با افزایش و گسترش دینداری اسلامی، فرهنگ نوع دوستانه در جامعه اسلامی گسترش خواهد یافت.
خلاصه ماشینی:
"تحلیل و بررسی یافتهها نشان میدهد که اسلام با قابلیت تولید فرهنگ مبتنی بر ارزشها و هنجارهای انساندوستانه، موجب افزایش هنجارمندی، اعتماد اجتماعی، اثربخشی، مسئولیتپذیری و نهایتا رفتار انساندوستانه نسبت به همنوعان میگردد.
حال این مسئله مطرح میگردد که با توجه به گسترش شهرنشینی و روند توسعۀ مبتنی بر مدرنیته در ایران، آیا توصیۀ اسلام در انجام کنشهای انساندوستانه، موجب شکلگیری فرهنگ نوعدوستی در شهر بابل شده است؟ چه ارتباطی میان دینداری افراد و حس انساندوستانه در شهر بابل وجود دارد؟ آیا با افزایش دینداری، گسترۀ فرهنگ مبتنی بر نوعدوستی در شهر بابل افزیش مییابد؟ آیا اهتمام به دینداری، تأثیری در گسترش فرهنگ نوعدوستی در شهر بابل دارد؟ آیا دینداری اسلامی، دلایل و محرکهای ارزشی و هنجارمند کافی برای پرداخت هزینههای منتج از کنشهای دگرخواهانه را در اختیار انسان مینهد؟ به عبارتی، آیا کسانی که دیندارتر هستند، حس از خودگذشتگی و ایثار قویتری برای نادیده انگاشتن منافع فردی به نفع دیگران دارند؟ Greeley.
/ شکل(2): فرایند شکلگیری فرهنگی نوعدوستانه در جامعه اسلامی تأثیر میزان دینداری بر فرهنگ نوعدوستی، هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم، از طریق متغیر مسئولیت اجتماعی، هنجارمندی، اثربخشی و اعتماد اجتماعی صورت میپذیرد.
تأثیر مستقیم و با واسطۀ دینداری نشان میدهد که دین با قدرت هنجارساز و تکلیفمحور مبتنی بر ارزشهای اجتماعی، موجب گسترش روحیۀ جمعی و تحریک احساس نوعدوستانه و در نهایت، توسعۀ کنشهای فعال انساندوستانه میگردد؛ لذا جامعهپذیری دینی با افزایش احساس مسئولیتگرایانه و کاهش بیهنجاری در جامعه، زمینه را برای افزایش کنشهای فعالانۀ اجتماعی و نوعدوستانه فراهم مینماید."