چکیده:
هدف: پژوهش حاضر بهمنظور بررسی موانع و مشکلات پیش روی کاربران در مراجعه و استفاده از منابع کتابخانههای عمومی در سال 93-1392 انجام گرفته است.
روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، کلیه کاربران کتابخانههای عمومی شهرستان همدان (بالغ بر 23153 نفر) بود و نمونهگیری به روش تصادفی ساده انجام شد. حجم نمونه آماری 380 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. ابزار تحقیق پرسشنامه
محققساختهای بود که پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ معادل 86/0 محاسبه شد و روایی آن توسط متخصصان تایید شد.
یافتهها: نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل «شرایط اقتصادی خوب مردم»، «تاثیر نهادهای تربیتی»، «تاثیر خانواده»، «آگاهی کتابداران»، «موقعیت مناسب کتابخانهها» و «جنسیت کاربران» با متغیر وابسته «میزان مراجعه کاربران به کتابخانههای عمومی» رابطه معناداری وجود دارد و این مولفهها بهعنوان عوامل پیشبرنده، برای مراجعه هرچه بیشتر کاربران به کتابخانههای عمومی محسوب میشوند. از طرفی، بین متغیرهای مستقل «دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانههای عمومی»، «سطح خدمات ارائهشده توسط کتابخانههای عمومی»، و «سن و تحصیلات آنها» با «میزان مراجعه کاربران به کتابخانههای عمومی»، رابطه معناداری یافت نشد.
اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در نشاندادن رابطه وضع اقتصادی مردم، نهادهای تربیتی، خانواده، دانش کتابداران، و موقعیت مکانی مناسب کتابخانهها در افزایش مراجعه به آنهاست. بنابراین، لازم است کتابخانههای عمومی بیش از پیش به عواملی که تحت کنترل خویش دارد، از جمله جهتگیری به سمت نیازهای تربیتی خانوادهها و دانش کتابداران، توجه نشان دهد.
خلاصه ماشینی:
"پرسش اول :آیا بـین شـرایط اقتصـادی کـاربران و میـزان مراجعـۀ آن هـا بـه کتابخانـه هـای عمومی ، رابطۀ معناداری وجود دارد؟ (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه مقدار عددی ضریب همبستگی (٠/١٤٢)می توان به این نتیجـه دسـت یافـت کـه بـین متغیر شرایط اقتصادی (به عنوان یک متغیر مستقل )و متغیر میزان مراجعـه (بـه عنـوان متغیـر وابسـته ) رابطه ای مستقیم وجود دارد.
نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن بین موقعیت مکانی کتابخانه های عمومی و میزان مراجعه بدانجا شاخص آماری ضریب همبستگی مقدار آلفا سطح معناداری رابطۀ بین موقعیت مکانی و 0/05 0/031 0/127 میزان مراجعه به کتابخانه در پاسخ به سؤال پنجم پژوهش ، نتایج جدول ٦نشـان مـی دهـد کـه بـین موقعیـت مکـانی و مراجعـه کـاربران بـه کتابخانـه هـای عمـومی ، رابطـۀ مثبـت و معنـادار وجـود دارد(٠٠٥>Pvalue).
سؤال هشتم : آیا بین میزان دانش کتابـداران و مراجعـه کـاربران بـه کتابخانـه هـای عمـومی رابطۀ معنادار وجود دارد؟ (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به مقدار احتمال معنادار نبودن (٠/٠٠٦) در سطح ٠/٠٥بـرای ایـن پرسـش پـژوهش ، رابطۀ بین دو متغیر نامبرده معنادار بوده و از طرفی با توجه بـه مقـدار ضـریب همبسـتگی بـه دسـت آمـده (٠/١٦١)مـی تـوان نتیجـه گرفـت کـه بـین میـزان دانـش کتابـداران و مراجعـه کـاربران بـه کتابخانه های عمومی ، یک رابطۀ مثبت و نه چندان قوی وجود دارد.
the German library association که در این رابطه پژوهش خوشرو(١٣٨٥) بـا عنـوان بررسـی میـزان رضـایت اسـتفاده کننـدگان از خدمات کتابخانه های عمومی شهر کرمان ، پژوهش صافی (١٣٧٩)، معرف زاده و ایرجـی (١٣٨٨) ومؤسسۀ استیف تانگ لسـن آلمـان و انجمـن کتابخانـه هـای آلمـان (٢٠١١)،موقعیـت مکـانی را عاملی مهم در مراجعۀ کاربران به کتابخانه های عمومی برشمردند."