چکیده:
سرمایه اجتماعی ازمفاهیم نوینی است که نسبت به سرمایه فیزیکی و انسانی نقش مهمتری در سازمان ها و جوامع ایفا میکند. امروزه درجامعه شناسی و اقتصاد و به تازگی در مدیریت و سازمان ، مفهوم سرمایه اجتماعی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است . پرداختن اغلب محققان به این مقوله و نیز شواهد کمی، بیانگر نقش انکارناپذیر سرمایه اجتماعی در موفقیت سازمان هایی است که میخواهند در محیط های متلاطم امروزی، به موجودیت خود ادامه دهند. در عصرحاضر مراکز آموزش عالی در فرآیند توسعه بنیادین نقش برجسته ای را ایفا میکنند. آموزش و پژوهش دو ویژگی ممتازی است که درنهاد دانشگاه متجلی میگردد. آموزش های رسمی بخشی از برنامه های دانشگاهی را شامل میشود. درعین حال پرورش استعدادهای فردی، تحکیم پایه های زندگی اجتماعی، توسعه وتعمیق ارزش ها وآرمان های انسانی، ایجاد تفاهم و همبستگی و برقراری ارتباطات علمی و تعامل با دیگران از رسالت های مراکز آموزش عالی است . بنابراین برای دست یابی به اهداف مزبور تنها از طریق انباشت سرمایه یا ثروت به مفهوم مادی وفیزیکی حاصل نخواهد شد بلکه لازمه شکل گیری و بارور شدن مراکز آموزش عالی در پرتو بهره گیری از نیروی انسانی ماهر و کارآمد می باشد و ضرورت دارد که سرمایه اجتماعی نیز متناسب با این پیشرفت توسعه یابد. زیرا اغلب صاحبنظران براین باورند که سرمایه های فیزیکی و مالی بدون سرمایه اجتماعی فاقد اثربخشی هستند و موفقیت و پایداری سازمان ها در گرو عرضه و توسعه سرمایه اجتماعی در سازمان است .
خلاصه ماشینی:
"(درانی ورشیدی ، ١٣٨٧) در حقیقت ، توسعه نظری سرمایه اجتمالی عمدتا از رشته جامعه شناسی سرچشمه می گیرد، اما رشته های دیگر نظیر علوم سیاسی و اقتصاد نیز این مفهوم را به کارگرفته اند (قلیچ لی ، ١٣٨٨) ویلانووآوجوسا (٢٠٠٣) سرمایه اجتماعی را به عنوان پدیده ای مدیریتی تلقی کرده و برای آن ویژگی های مختلفی مانند اعتماد (هنجارها)، ارزش ها و رفتارهای مشترک، ارتباطات ، همکاری، تعهد متقابل ، شناخت متقابل و شبکه ذکر کرده اند.
شکوهی آشان ، فخرایی، ابراهیم پور(١٣٩٢)درتحقیقی با عنوان بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی هیات علمی مراکز آموزش عالی شهرستان مراغه پی بردند که متغیرهایی مانند: اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعهد سازمانی که ابعاد سرمایه اجتماعی هستند دارای ضرایب تاثیر معناداری درمیزان رضایت شغلی اعضای هیات علمی هستند.
حبیب زاده ، بیجاری، (١٣٩٥) در پژوهش نقش سرمایه اجتماعی در یادگیری سازمانی کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین نتایج نشان میدهد که بین سرمایه اجتماعی و یادگیری سازمانی، رابطه معناداری وجود دارد و نتایج حاصل از فرضیه های فرعی بیانگر آن است که بین اعتماد، شبکه ها و هنجارهای مشترک، تعاون وهمکاری متقابل ، انسجام وهمبستگی جمعی و هویت جمعی با یادگیری اجتماعی، رابطه معناداری وجود دارد.
نهادی کردن تعاملات بین اساتید و مربیان با دانشگاه ومراکز آموزش عالی و هم چنین تقویت کنش متقابل بین دانشجویان واعضای هیات علمی این مراکز یکی از اصلی ترین عرصه های ارتباطات در امر آموزش عالی ومهمترین مکانیسم شکل گیری سرمایه اجتماعی جوامع دانشگاهی محسوب میشود."