چکیده:
مبانی نظری مکتب اسلام در تمام ابعاد حیات بشری، سبک زندگی ویژه ای را به نمایش می گذارد که با پیاده سازی آن، سعادت دنیوی و اخروی همگان تضمین خواهد شد. از جمله مبانی نظری اسلامی، مبانی اخلاقی است که یکی از ضروری-ترین گزاره های آن، «قول توام با عمل» می باشد. امیرمومنان علی همواره بر پایبندی به این اصل مهم، توصیه فرمودند. این پژوهش با عنایت به این مهم، با روش توصیفی- تحلیلی، اصل «پیوستگی قول و عمل» را ضمن بیان اشارات صریح و غیرصریح امام علی در نهج البلاغه، مورد واکاوی قرار داده و سپس، ضرورت آن را تبیین کرده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که قوام و نیز حفظ سلامت تمامی حوزه های زندگی بشری اعم از حوزه علمی، دینی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، منوط به رعایت اصل اخلاقی «همراهی قول و عمل» و نهادینه شدن آن در جامعه می باشد. پایبندی عملی افراد نسبت به تعهدات اجتماعی، سیاسی و تجاری، راهکار بسیار مناسبی برای نهادینه شدن آن است.
The theoretical principles of the Islamic school of thought demonstrates a special lifestyle in all dimensions of human life، by whose implementation the happiness of this world and the world to come would be guaranteed for all people. Included in the Islamic theoretical principles are the ethical principles and one of its most essential propositions is the “speech accompanied by action”. Amīr al-Mu’minīn ‘Alī (A.S.) has constantly recommended this important principle. Taking this important issue into consideration، the present article has with the descriptive-analytical method explored into the principle of the “interconnectedness of speech and action” while stating the explicit and implicit allusions of Imam ‘Alī in Nahj al-Balāgha and then explained its necessity. The outcomes of this research suggest that the consistency and maintenance of the well-being of human life in all its fields، including the scientific، religious، economic، political، and social fields are dependent upon the ethical principle of “accompaniment of speech and action” and its institutionalization in society. People’s practical abiding by the social، political، and commercial commitment is a very suitable working method for its institutionalization.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش با عنایت به این مهم، با روش توصیفی- تحلیلی، اصل «پیوستگی قول و عمل» را ضمن بیان اشارات صریح و غیرصریح امام علی( در نهج البلاغه، مورد واکاوی قرار داده و سپس، ضرورت آن را تبیین کرده است.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که قوام و نیز حفظ سلامت تمامی حوزههای زندگی بشری اعم از حوزه علمی، دینی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، منوط به رعایت اصل اخلاقی «همراهی قول و عمل» و نهادینهشدن آن در جامعه میباشد.
از دیدگاه امیرمؤمنان علی(، چه ضرورتهایی بر ملازمت گفتار و عمل در جامعه وجود دارد؟ به عبارتی، این ملازمت چه آثار و پیامدهای مثبتی برای جامعه به ارمغان خواهد آورد؟ شاخصههای گفتار ارزشمند در نهج البلاغه سخن و گفتار از ابزارهای مهم و کاربردی است که انسان به وسیلۀ آن قادر بر ابراز اندیشه و نیاز خویش خواهد بود.
از منظر امام( ارزشمندی علم، زمانی مطرح میشود که علم به عمل آراسته گردد (نهج البلاغه، حکمت 92) و بر این اساس، دانشی که به همراه آن عمل نباشد و تنها بر زبان جا گرفته، پستترین درجه علم است.
ضرورت عمل به گفتار در نهج البلاغه، و پیامدهای آن امام علی( افزون بر توصیۀ جدی افراد بر رعایت اصل اخلاقی «عمل به گفتار»، چه با اشاره صریح و چه غیرصریح، به ضرورت این پایبندی نیز اشاره فرمودهاند؛ زیرا آن، دارای آثار و دستاوردهای بسیار مطلوبی است که جوامع بدان نیازمندند.
7- نیکبختی در آخرت امام علی( سعادت اخروی را از آن کسی میداند که در دنیا به عمل پایبند بوده است، نه گفتار و ادعای صرف (نهج البلاغه، حکمت 44)، و از فرصتهای دنیایی کمال بهره را برده است.