چکیده:
سابقه و هدف: هر یک از شاخصهای ارزیابی کمی و کیفی بروندادهای علمی پژوهشگران دارای مزایا و معایبی هستند. در این پژوهش امکان بهره گیری از واژه های کلیدی بعنوان ابزاری جهت ارزیابی کیفی پژوهش ها برای جمعی از محققان دانشگاه علوم پزشکی بابل مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی و برای یک دوره شش ساله، از سال 2005 تا 2010 میلادی در میان مقالات منتشره از سوی کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه که نویسنده اول بوده و دست کم دو مقاله طی این دوره منتشر کرده و این مقالات در مجلات نمایه شده در پایگاه WoS منتشر شده بود، به اجرا گذارده شد. به منظور جمع آوری داده ها از فرم جمع آوری اطلاعات متناسب با اهداف پژوهش استفاده شد و برای ارزیابی کیفی پژوهش های هر محقق، واژه های کلیدی همسان یا مترادف در مقالات مختلف یک مولف، جمع آوری و از نظر تکرار مورد بررسی قرار گرفت. به منظور پردازش داده ها از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار آماری SPSS16 استفاده گردید.
یافته ها: طی دوره مورد نظر 127 مقاله از محققین این دانشگاه در پایگاه WoS نمایه شده است. از مجموع 300 واژه مورد استفاده توسط 25 محقق دارای دو یا بیش از دو مقاله، 21 واژه تکراری یا مترادف درون 11 مقاله مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به این یافته ها نسبت کلی مقالات دارای کلیدواژه های تکراری 16% و نسبت واژه های تکراری به کل واژه ها 7 % بود. پردازش آماری داده ها، با استفاده از آزمون رگرسیون خطی گویای رابطه معکوسی بین تعداد مقالات هر مولف با نسبت کلیدواژههای تکراری یا مترادف در مقالات وی بوده است. بگونه ای که با افزایش تعداد مقالات هر مولف از 2 به 5، مشاهده تکرار واژه به ازاء هر مقاله به ترتیب از 83/0 به 77/0، 25/0 و در نهایت به صفر درصد تقلیل یافته است.
نتیجه گیری: پایین بودن نسبت واژه های کلیدی همسان و مترادف در مقالات یک محقق را شاید بتوان نشانی از پراکنده کاری و عدم همسویی در فعالیت های پژوهشی دانست. بنابراین، در ارزیابی کیفی بروندادهای علمی پژوهشگران، توجه به همسوئی و تمرکز موضوعی فعالیت های علمی آنان مهم به نظر میرسد.
Background and aim: Various scientometric indicators have been developed for quantitative and qualitative evaluation of scientific output. Each of these indicators has its own weaknesses and strengths. The study aimed at using the keywords as a qualitative evaluation instrument in research of many scholars of Medical Sciences University.
Material and methods: This study was conducted as a cross-sectional study within a 6-year period (2005-2010). The research population included all papers published by faculty members of Medical Science University of Babol who were as the first/corresponding authors with at least 2 papers and these indexed articles in periodicals published in WOS during this period. The data were collected by means of a tailor-made data collection sheet. The repeated or synonym keywords were collected from different papers of an author and were analyzed in terms of repetition for qualitative evaluation of the research of every scholar. The data were analyzed by using descriptive statistical indexes and statistical software spss version16.
Findings: During this period, 127 articles have been indexed in WoS database from researchers of this University. in 11 articles of 300 words, 21 repeated words or synonyms were used by 25 researchers who had two or more than two papers. By considering these findings, the overall ratio of articles with repetitive keywords was 16% and the proportion of repeated keywords to whole words was 7%.
Statistical processing of the data using linear regression indicates an inverse relationship between the number of articles of each author and repeated keywords or synonyms in his/her articles. So, by increasing the number of articles for every author from 2 to 5, the repeated words in per article were decreased to 0/83, 0/77, 0/25 and finally zero, respectively.
Conclusion: low rate of the same keywords and synonyms in the articles of one researcher may be a sign of dispersion and lack of coordination in research activities. Therefore, regarding the coordination and concentration of the subject in scientific activities is very important in assessing the quality of research and researchers.
خلاصه ماشینی:
"لازم به ذکر است که بخشی از یافتههای این پژوهش در قالب مقاله ای تحت عنوانThe Subject Sameness Index: a new scientometric indicator در اولین شماره از نشریهEuropean Science Editing در سال 2013 به چاپ رسیده است.
پردازش داده های مربوط به وضعیت مقالات بین المللی از سوی نویسندگانی با بیش از یک مقاله و نفر اول آن، طی دوره زمانی مورد نظر نشان داد که در این دوره شش ساله، 25 تن از اعضاء هیات علمی دانشگاه دارای مقالاتی بیش از یک عنوان در مجلات ایندکس شده در پایگاه استنادیISI بوده و در مجموع 67 عنوان مقاله توسط آنان به چاپ رسیده است.
پردازش آماری داده ها با توجه به متغیر مورد نظر و تعداد مقالات منتشره از سوی اعضاء هیات علمی نشان داد که همبستگی خطی معکوس و معناداری بین تعداد مقالات هر مولف با تعداد و نسبت واژه های تکراری مورد استفادهاش بعنوان واژه های کلیدی وجود داشته است که مقدار ضریب همبستگی آن برابر با 963/0- با 037/0=p بوده است.
توزیع فراوانی مقالات بین المللی (ISI) و تکرار واژه های کلیدی آنها در اعضاء هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل طی سال های 2010-2005 میلادی (رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتیجه گیری این پژوهش که با هدف امکان بهره گیری از واژه های کلیدی بعنوان ابزاری جهت ارزیابی کیفی پژوهش های محققین علوم پزشکی انجام پذیرفت، نشان داد که با افزایش تعداد مقالات محققان دانشگاه مورد بررسی، نه تنها شاهد افزایش کلیدواژههای موضوعی تکراری یا مترادف در مدارک منتشره از سوی آنان نبوده ایم، بلکه برعکس، از میزان استفاده از واژههای تکراری به ازای هر مقاله در مورد مؤلفانی که مقالات بیشتری داشتهاند، کاسته شده است."