چکیده:
حوزة تحلیل گفتمان ظرفیت بالایی در جهت تحلیل مسائل فرهنگی و رسانهای دارد که در تحلیل بازنمایی زن و تحلیل باورها، نگرشها و ارزشهای جنسیتی در فرهنگ رسانهها خود را نشان میدهد. این باورها و نگرشها در بازنمایی «زن موفق» در جامعة ایران از یکسو به باورهای سنتی خود دلبسته است و از سوی دیگر نمیتواند حضور اجتماعی زنان را که حاصل باورهای جدید است انکار کند. بازنمایی این تعارضها و یافتن راه حلی برای آن در تولیدات رسانهای، بهخصوص رسانة ملی، ظهور ویژه داشته است. نوشتار حاضر بر آن است تا گفتمان حاکم بر سریال پربینندة پایتخت 4 را، که به صورت مستقیم به این موضوع میپردازد، استخراج کند. نتایج این تحلیل نشان میدهد که اگرچه سریال سعی دارد رویکردی مثبت به حضور اجتماعی زنان بازنمایی کند، آن را فقط با پذیرش گفتمان مردسالارانه و نقش سنتی زن در خانواده و همچنین تحمل فشار نقش و فداکاری بیشتر زن عملی میداند.
خلاصه ماشینی:
تحلیل گفتمان سریال پایتخت ٤ بازنمایی تعارض نقش سنتی با نقش اجتماعی زن ایرانی حسن بشیر١، حسن مسعودی ٢*، صفیه پروانه 3 چکیده حوزة تحلیل گفتمان ظرفیت بالایی در جهت تحلیل مسائل فرهنگی و رسانه ای دارد کـه در تحلیـل بازنمـایی زن و تحلیل باورها، نگرش ها و ارزش های جنسیتی در فرهنگ رسانه ها خود را نشان می دهد.
نتایج این تحلیل نشان می دهد که اگرچه سریال سعی دارد رویکردی مثبت بـه حضـور اجتمـاعی زنـان بازنمـایی کند، آن را فقط با پذیرش گفتمان مردسالارانه و نقش سـنتی زن در خـانواده و همچنـین تحمـل فشـار نقـش و فداکاری بیشتر زن عملی می داند.
شـکل اصـلی داستان به جهت بازنمایی جایگاه زن در مشارکت های اجتماعی و تعارض هـای نقـش جدیـد بـا نقش های سنتی به منزلة محور اصلی این سریال قرار می گیرد.
سطح سوم تحلیل با این روش سطح «سطح عمق » تحلیل اسـت کـه «تحلیـل تـوجیهی بـا توجه به سایر گرایش های متن » نام دارد و مـی تـوان آن را شـبیه بـه بخـش دیگـری از مرحلـة تفسیر روش فرکلاف ، یعنی انسجام موضعی ، دانست [١١].
این دلالت ها نشان می دهد که در بازنمایی جامعة سنتی فیلم فارغ از تعارض های طبیعی در نقش زن در حوزة خصوصی ، نوعی چالش های خاص نیز که حاصل برساخت های جامعـة سـنتی است ، برای فعالیت اجتماعی زنان وجود دارد.
اما در بازنمایی همـین جامعـة سـنتی دال مرکزی دیگری مبنی بر گذار این جامعة سنتی به سمت مدرن شدن و اقتضائات آن ، کـه تحمـل فعالیت اجتماعی زنان است ، وجود دارد.