چکیده:
نسخه خطی «حل ماینحل» شرحی مستوفی بر قصیده «بال مرصع»، ابوالمفاخر رازی در مدح و منقبت امام علی بن موسی الرضا(ع)و نیز ابیاتی دیگر از شعرای به نام پارسی زبان است که به قلم «عبداللطیف شروانی» ملقب به «افلاطون» یکی از ادبای توانمند قرن دهم به رشته تحریر درآمده است.
هدف اصلی از این نوشتار آن بوده است که با بهره¬گیری از شیوه «تحلیل محتوا» ضمن تامل مختصات اثر، شگردها و تعابیر «شروانی» از چشم¬انداز بیانی و ادبی مورد مداقه قرار گیرد و در نهایت به سوال اصلی و محوری پژوهش: «سبک ادبی و شگردهای ویژه مولف در شرح این قصیده در چه مواردی خلاصه میشده است؟»، پاسخگو شود.
نتایج نهایی پژوهش بر تنوع نگارش در متن، یعنی بهره¬گیری شارح از عبارات توصیفی و مصنوع در دیباچه و تاکید بر نثری ساده و روان در شرح، ارجاع مکرر به آیات و احادیث، اصطلاحات عرفانی و نجومی، حکایات، واژه¬ها و ترکیبات خاص صحه میگذارد.
خلاصه ماشینی:
» (نسـخه مج الف : ١) مؤلف در ادامه با عباراتی مسجع و مطول ، ضمن ستایش از سرایندگان اشـعار مـوردنظر خود، به دلایل عمده تألیف کتاب اشاره میکند: «اما بعد، نموده می آید که مدت مدید و عهد بعید که در آیینه ضمیر، صورت این خیال نقش می بست کـه پـرده از چهـره شـاهد زیبـای بعضی ابیات که معنی آن پوشیده است ، بگشاید و تماشاگه آن بهارسـتان معـانی را گلهـای رنگارنگ از خارخامه عنبر شمامه بنماید، که بعضی از آن وابسته به حکایات و بعضی مرتبط به امثال و روایات که حل آن ماینحل چون اوراق طلا به زور بازوی نقاش فکر وابسـته ، و از طیران به اوج آن ، بال طایران تأمل به غایت بی طاقت و شکسته ؛ و هم مگر از کـرم ربـانی و فیض نامتناهی سبحانی در این دریای فکـرت و بحـور وقـت دسـت و پـایی توانـد زد و بـه آشنایی آشنایان آن بارگاه به ساحل تقدیر نجات تواند راه برد.