چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش نوروفیدبک بر بهبود اجرا و یادگیری حرکتی رویهای یک تکلیف جدید بود. جامعۀ آماری پژوهش را همۀ دانشجویان دانشگاه ارومیه در سال 94-1393 تشکیل میدادند که از میان آنها 47 نفر (میانگین سنی 96/1±20/23) بهصورت نمونۀ در دسترس انتخاب و در چهار گروه (نوروفیدبک همراه با تمرین رویهای حرکتی، نوروفیدبک، تمرین رویهای حرکتی و کنترل) بهطور تصادفی تقسیم شدند. آزمودنیها همه راستدست بودند و تکلیف پیگردی چرخان را به شیوۀ معکوس با دست غیربرتر (چپ) اجرا کردند. یادگیری حرکتی رویهای، بهعنوان افزایش عملکرد در تکلیف پیگردی، در طول بلوکهای تمرین، در همان روز ارزیابی شد و تحکیم یادگیری پس از 24 ساعت استراحت ارزیابی شد. پروتکل نوروفیدبک شامل فعالسازی قشر حرکتی اولیۀ راست و سرکوب موج مو (هشت تا 12 هرتز) در نقطه سیچهار در یک جلسۀ سیدقیقهای بود. تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازههای تکراری نشان داد که برنامۀ نوروفیدبک همراه با تمرین رویهای حرکتی، در مقایسه با دیگر گروهها، تأثیر معناداری بر یادگیری حرکتی رویهای داشت؛ اما در مرحلۀ یادداری بر یادگیری مؤثر نبود. بهطورکلی یافتههای این پژوهش نشان میدهند که یک جلسه برنامۀ نوروفیدبک بلافاصله به دنبال جلسۀ تمرینی، موجب تسهیل اجرا و یادگیری و تسریع اکتساب اولیۀ تکلیف حرکتی رویهای شد.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعۀ تجربی بهمنظور حذف ماهیت آشکار تکلیف پیگردی چرخان و تجارب یادگیری قبلی، به شرکتکنندگان گفته شد که با قلم نوری یا کنترل دستۀ بازی یا نشانگر رایانهای برای رسیدن به هدف یا ردیابی مسیر مشخصشده با دست غیربرتر و به شکل برعکسشده، بپردازند؛ یعنی در حالتی که ارتباط بین حرکتهای دستۀ کنترل و حرکات نشانگر بهاندازۀ 180 درجه چرخش داده شده بود (4،11).
رز<FootNote No="163" Text=" Ros"/> و همکاران (2013) بامطالعۀ یادگیری ضمنی و تکلیف زمان واکنش زنجیرهای، با افزایش تحریکپذیری قشر حرکتی به مدتزمان 20 دقیقه در طول یک جلسه برنامۀ نوروفیدبک و از طریق ناهمزمانسازی موج مو<FootNote No="164" Text=" Mu rhythm Desynchronisation"/> (8-12 هرتز) در بخش حرکتی، دریافتند که یک جلسه برنامۀ نوروفیدبک ممکن است موجب تسریع در اکتساب یک تکلیف ادراکی حرکتی رویهای شود.
به این معنی که اثر مداخلة نوروفیدبک کاهش یافته بود ولی گروه سوم (تمرین رویهای) پس از ۲۴ ساعت استراحت و فاصلة تأخیری، در مقایسه با بلوک نه (مرحلة اکتساب) در یادگیری و تحکیم پیشرفت معناداری داشت اما بین دو گروه پس از ۲۴ ساعت تفاوت معناداری وجود نداشت.
نتایج نشان داد که در جلسة پیشآزمون در متغیر زمان باقیماندن بر هدف، تفاوت معناداری بین چهار گروه وجود نداشت و تفاوت معناداری در گروه کنترل بین بلوکهای تمرینی مشاهده نشد؛ بنابراین، هرگونه افزایش عملکرد را میتوان ناشی از برنامة نوروفیدبک و یا کوششهای تمرین یادگیری حرکتی رویهای نسبت داد.
Motor procedural learning was measured as performance increment on pursuit rotor task across trail blocks on the same day and consolidation was evaluated following a 24-hour rest.
Keywords: Motor Procedural Learning; EEG-Neurofeedback Training; Pursuit Rotor