چکیده:
با توجه به اینکه سیاست‌های پولی یکی از ابزارهای مهم در اختیار سیاست‌گذاران است، چگونگی تأثیرگذاری این ابزار بر متغیرهای کلان اقتصادی در شرایط مختلف اقتصادی از اهمیت بسزایی برخودار است. لذا، در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از تکنیک مارکوف سوئیچینگ و داده‌های سری زمانی فصلی طی دورة 1387:2-1367:1 اثرات نامتقارن شوکهای پولی بر قیمت در ادوار تجاری اقتصاد ایران بررسی شود. در این راستا، شوکهای مثبت و منفی پولی و ادوار تجاری اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف سوئیچینگ استخراج شده و سپس در چارچوب مدل‌های اقتصادسنجی با بهره‌گیری از روش هم انباشتگی جوهانسن- جوسیلیوس نامتقارن بودن اثرات این شوکها بر قیمت در شرایط مختلف اقتصادی بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در طول چرخه‌های تجاری، میزان تأثیرگذاری شوکهای مثبت پولی بر سطح قیمت‌ها متفاوت از شوکهای منفی پولی است. طوری که تأثیر شوکهای مثبت پولی هم در دوران رونق و هم در دوران رکود اقتصادی بر قیمت بیشتر از شوکهای منفی پولی است. از این رو می‌توان چنین بیان کرد که استفاده از نتایج هر گونه مدل‌های خطی در سیاستگذاری عاری از ایراد نیست و بانک مرکزی بایستی در اتخاذ سیاست‌های پولی به این مسئله توجه نماید تا بتواند کارایی سیاست‌های اتخاذ شده را حداکثر نماید.
One of the most important subjects of macroeconomic is the manner in which monetary socks affect macroeconomic variables, including the price level. In addition, the manner in which monetary shocks affect the price level in various economic conditions is very important in adopting a policy to study these effects, Markov-Switching models are used to test for asymmetric effects of monetary shocks on the price over the period 1988:2- 2008:3.
The results show that the effects of positive monetary shocks on price is higher than the effects of a negative one. That is, the monetary shocks have an asymmetric effect on the price level in recession and boom and hence, the policy makers, special central bank of Iran, must take this into account.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا، شوکهاي مثبت و منفي پولي و ادوار تجاري اقتصـاد ايـران بـا اسـتفاده از مـدل مـارکوف سـوئيچينگ اسـتخراج شـده و سـپس در چـارچوب مـدلهـاي اقتصادسـنجي بـا بهرهگيري از روش هم انباشتگي جوهانسن - جوسيليوس نامتقارن بودن اثرات اين شوکها بر قيمت در شرايط مختلف اقتصادي بررسي شده است .
در خصوص بررسي اين موضوع، در مقالۀ حاضر سعي شـده اسـت بـا اسـتفاده از روش مارکف - سوئيچينگ فرضيۀ نامتقارن بودن آثار شوکهاي مثبت و منفي پولي بر قيمـت هـا در ادوار تجاري اقتصاد ايـران طـي دورة ١٣٨٧:٢-١٣٦٧:١ بـه صـورت ميـزان تأثيرگـذاري شوکهاي مثبت و منفي پولي در دوران رکود و رونق اقتصادي بـر سـطح قيمـت هـا مـورد آزمون تجربي قرار گيرد.
جلالـي نـائيني و نظيفي(١٣٨٠)، براي پاسخ بـه ايـن پرسـش کـه آيـا تکانـه هـاي پـولي مثبـت و منفـي داراي تأثيرات متقارن بر توليد هستند با بهرهگيري از دادههاي سري زماني سالانۀ اقتصاد ايران طي دوره ١٣٧٨-١٣٣٨ و با به کارگيري سه روش متفاوت، دو مرحله اي بارو، روش غيرخطي و روش SUR، به اين نتيجه ميرسند که که تکانه هاي مثبت پولي اثر چشمگيري بر نرخ رشد اقتصادي ندارد در حالي که تکانه هاي منفي پولي اثر منفي بـر رشـد اقتصـادي دارد.
نتيجۀ آزمون LR براي رژيم هاي شوکهاي پولي (به تصویر صفحه رجوع شود) همـانطــور کـه در جــدول ٣ نيــز ارائـه شــده اسـت ، نتــايج بــه دسـت آمــده از تخمــين مدل-(٣)MSI (٤)AR به منظور استخراج شوکهاي پولي حاکي از آن است کـه در دوره زماني مورد مطالعه نرخ رشد نقدينگي قابل تفکيک به سه رژيم ميباشـد کـه ايـن ضـرايب نيزاز لحاظ آماري معنيدار هستند، اما همانطور که پيشتر نيز اشاره شـد، دو رژيـم بـا رشـد بالا و متوسط را تواما به عنوان شوک مثبت و رژيم با رشد پايين به عنـوان شـوک منفـي در نظر گرفته ميشود.
(
, 
, 
)
