چکیده:
در قرن حاضر، رفتارهای زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین عوامل بر محیط زیست مورد توجه بسیاری از جامعه شناسان محیط زیست قرار گرفته است. رفتارهای زیست محیطی ضمن اینکه بر بیشتر مسائل و تهدیدهای زیست محیطی تأثیر می گذارند خود نیز از عواملی تاثیر می پذیرند. پژوهش حاضر با هدف شناخت میزان تأثیر عوامل فرهنگی بر رفتارهای زیست محیطی مسئولانه انجام گرفته است. چارچوب نظری تحقیق، نظریه کنش معقولانه آیزن و فیش بین، مدل فیتکائو و کسل و مدل اوالندر و توجرسون است. جامعه ی آماری شامل شهروندان بالای 15 سال شهرکرمانشاه بوده که بر طبق فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 410 نفر به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شده اند. این تحقیق با رویکرد کمی و با روش پیمایش انجام شده و ابزار گرداوری داده، پرسشنامه بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین رفتارهای زیست محیطی شهروندان متوسط رو به بالا (1/3 ) است و بین متغیرهای ارزش، باور و آگاهیهای زیست محیطی با رفتار زیست محیطی رابطه ی معنا داری وجود دارد در حالی که متغیر تحصیلات با آن رابطه نداشت. همچنین رفتارهای زیست محیطی برحسب جنسیت، تاهل و گروه های سنی متفاوت است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد متغیرهای مستقل تحقیق13/0 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین میکنند. در یک نتیجه ی کلی می توان گفت که عوامل فرهنگی در واقع می توانند پیش بینی کننده ی سیاست های ترویج رفتارهای زیست محیطی مسئولانه باشند.
خلاصه ماشینی:
یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین رفتارهای زیست محیطی شهروندان متوسط رو به بالا(٣/١) است و بین متغیرهای ارزش ، باور و آگاهی های زیست محیطی با رفتار زیست محیطی رابطه ی معنا داری وجود دارد در حالی که متغیر تحصیلات با آن رابطه نداشت .
رفتار زیست محیطی، آگاهی زیست محیطی، ارزش محیط زیستی، باور زیست محیطی، کرمانشاه مقدمه و بیان مسأله امروزه رفتارهای زیست محیطی انسان ، به عنوان یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین عوامل مؤثر بر محیط زیست ، مورد توجه بسیاری از پژوهشگران و محیط گرایان قرار گرفته است (عقیلی و همکاران ، ١٣٨٨ : ٢).
در این راستا: ضیاء پور و همکاران (١٣٩٢) در پژوهشی با عنوان بررسی رفتارهای زیست محیطی شهروندان کرمانشاه که با روش پیمایشی و نمونه ی آماری ٣٨٥ نفر از ساکنان بالای ١٨ سال مناطق شهری و روستایی کرمانشاه انجام گرفته ، نشان داده اند که رفتارهای شهروندان نسبت به محیط زیست مسئوولانه و میانگین این رفتارها برحسب جنسیت متفاوت نبوده در حالی که این تفاوت برحسب سن و تأهل معنا دار بود.
محیط زیست گرایان فعال کسانی هستند که دارای حساسیت زیست 1 Fishbein 2 Ajzen 3 Fietkau 4 Kessel 5 Ölander 6 Thøgersen ٧ فاصله عقلانی زمانی اتفاق می افتد که شخص آگاهی دقیقی از مسائل دارد ولی احساس هر گونه نگرانی درباره آن را از خود دور می کند.
1 Chawla 2 Hines 3 Pietikäinen 4 Milton (رجوع شود به تصویر صفحه) فرضیه های تحقیق ١- رفتارهای زیست محیطی بر حسب متغیرهای زمینه ای( جنسیت ، تأهل ، سن ) متفاوت است .