چکیده:
در دهه اخیر، متخصصان به بررسی اثربخشی مشاوره گروهی راه‌حل- محور در بهبود متغیرهای مختلف مانند خودکارآمدی، سازگاری اجتماعی و انگیزش تحصیلی در حوزه مدرسه پرداخته‌اند. بسیاری از این مداخلات تغییراتی معنادار را نسبت به گروه کنترل گزارش کرده‌اند. بااین‌حال، میزان تاثیر دقیق آنها مشخص نیست. ازاین‌رو، در پژوهش حاضر به گرد‌آوری و یکپارچه‌سازی نتایج حاصل از این مداخلات و محاسبه میزان اثر آنها با به‌کارگیری الگوی پژوهشی فراتحلیل پرداخته شده است. به این منظور 24 پژوهش اجرا شده در فاصله سالهای 96-1386 در مدارس دوره متوسطه دوم که از لحاظ روش‌شناسی مورد قبول بوده اند، انتخاب شده و روی آنها فراتحلیل انجام گرفته است. ابزار این پژوهش، نمون‌برگ فرا تحلیل بود. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان اثربخشی مشاوره گروهی بر مبنای نظریه راه‌حل- محور 0/8= است که با توجه به جدول کوهن، بالا ارزیابی می‌شود؛ یعنی شرکت‌کنندگان در جلسات مشاوره گروهی راه‌حل- محور (گروه آزمایش) 47% بهبود یافته اند، در حالی‌که در گروه کنترل تغییری حاصل نشده است. همچنین اندازه اثر مشاوره گروهی راه‌حل- محور برای مشکلات فردی، میان- فردی و تحصیلی دانش آموزان به ترتیب 0/23، 0/57 و 1/57 محاسبه شده که معادل بهبودی 16/7، 36/6 و 57/5 درصدی نسبت به گروه کنترل است. این یافته‌ها نشان داد که مشاوره گروهی راه‌حل- محور در بهبود مشکلات نوجوانان، به ویژه مشکلات تحصیلی آنان از اثربخشی بالایی برخوردار است. بنابراین پیشنهاد می‌شود این نظریه در برنامه‌های آموزشی مشاوران مدارس برای حل مسائل روان‌شناختی و بهبود روابط میان-فردی، بهویژه مسائل تحصیلی دانش آموزان مورداستفاده قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
همچنين اندازه اثر مشاوره گروهي راه حل - محور براي مشکلات فردي، ميان - فردي و تحصيلي دانش آموزان به ترتيب ٠/٢٣، ٠/٥٧ و ١/٥٧ محاسبه شده که معادل بهبودي ١٦/٧، ٣٦/٦ و ٥٧/٥ درصدي نسبت به گروه کنترل است .
درمانگران و پژوهشگران تاکنون از درمانهاي گوناگون براي اين منظور استفاده کرده اند اما درمان کوتاه مدت راه حل - محور١ به دليل کوتاه بودن دوره درمان و تأکيد بر امکانات ، نقاط قوت و راه حلها به جاي تمرکز بر مشکلات ، محدوديتها و ضعفها (اميري، کارشکي و اصغري، ١٣٩٣؛ شاکرمي، داورنيا، زهراکار، ١٣٩٢) مي تواند ظرفيت بالقوه خوبي براي بهبود وضعيت روان شناختي و تحصيلي دانش آموزان در مدرسه داشته باشد.
لذا پژوهشگران در مطالعه حاضر با توجه به اينکه تاکنون فراتحليلي درزمينه کاربرد رويکرد راه حل - محور براي کمک به حل مشکلات دانش آموزان در ايران انجام نشده است بر آن شدند تا با يکپارچه کردن نتايج پژوهشهاي انجام شده ، اندازه اثر کلي مشاوره گروهي راه حل - محور بر متغيرهاي مختلف در حوزه مدرسه را تعيين کنند.
در اين پژوهشها، از آموزش و مشاوره گروهي راه حل - محور براي حل مشکلات دانش آموزان دوره دوم متوسطه بهره گيري شده است .
اين يافته با نتيجه پژوهش گانگ و شو (٢٠١٦) همخوان است ، زيرا آنان ٢٤ مطالعه را بررسي و فراتحليل کرده و اندازه اثر مشاوره گروهي راه حل - محور را در مدارس ١/٠٣ به دست آورده اند.
(
, 
, 
)
