چکیده:
مردم تونس در سال ۲۰۱۱ بعد از دههها سکوت و گاهی انفعال بهیکباره دست به انقلاب زدند، انقلابی که گستره آن خیلی زود دامن بسیاری از کشورهای عربی را فراگرفت و در معادلات سیاسی و امنیتی خاورمیانه تاثیرات زیادی از خود بر جای گذاشت. درباره چرائی این انقلاب که کمتر کسی یا شاید هیچکس وقوعش را نشانی ندیده و نداده بود، پژوهشهای زیادی انجامگرفته که عمدتا از زوایای مختلفی چون نارضایتی اقتصادی، فساد سیاسی، بحرانهای سیاسی و... مسئله را مورد بررسی قراردادند. با این اوصاف، پژوهش حاضر تلاش میکند تا این رویداد را با نگاه فراگیر «گفتمان جهانی حقوق بشر» موردسنجش قرار دهد تا روشن نماید که گفتمان جهانی حقوق بشر چه نسبتی با انقلاب تونس داشته است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد که جهانیشدن در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژیک و فرهنگی درک و فضایی گفتمانی از حقوق بشر در تونس پیش از انقلاب شکل داد، این در حالی بود که دولت با طرد این تغییرات از پذیرش حقوق سیاسی- مدنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه خودداری ورزیده تا جامعه در چارچوب گفتمان حاکم (حقوق بشر) برای دستیابی به حقوق و آرمانهایی چون آزادی، عدالت، کرامت و برابری علیه رژیم سیاسی حاکم ائتلاف کند و نظام سیاسی را برکنار نماید.
خلاصه ماشینی:
برای نمونه رشد اینترنت در این کشور با نرخ ٣٣/٩ درصد در سال ٢٠١١ بسیار چشمگیر بوده است ، به نحوی که از حدود ٤ میلیون کاربر اینترنت در تونس اعضای فیس بـوک در ایـن کشـور ٢ میلیـون و ٦٠٢ هزار و ٦٤٠ نفر می باشد کـه رشـد ٢٤/٥ درصـدی را نشـان مـی داد (٢٠١٢ ,Reza Khah).
(Boshra, 2011) ٤-٢- اصل آزادی آزادی یکی از اصول بنیادی حقوق بشر است که موردبحث و بررسی فیلسوفان و اندیشمندان بـوده اسـت ؛ اما سؤال این است که چگونه انقلابیون در تونس در سال ٢٠١٢ ملهم از اصل آزادی بوده اند؟ در این رابطه چنان که بسیاری پژوهشگران به ویژه هانتینگتون برآنند که مبنای خواسـت آزادی، پیـدایش و گسترش آن در رشد و توسعه اقتصادی و به ویژه افزایش نرخ سواد و طبقه متوسط میباشد، این وضعیت در تونس نیز قابل توجه و اثبات است : مهم ترین پیامد رشد و نیز بهبـود شـرایط اقتصـادی تـونس و بسـیاری از کشورهای عربی، رشد قابل توجه شاخص های آموزش بوده است .
٥-١-٢- حق آزادی بیان مردم در دولت بن علی در خصوص آزادی بیان هم درحالی که ماده «١٩» اعلامیه جهانی حقوق بشر تصریح می کنـد کـه هـرکس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق دارد که از داشتن عقاید خود بیم و اضطرابی نداشته باشـد و در میثـاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی نیز این حق از جایگاه مهم و ویژه ای برخوردار اسـت ولـی بـن علـی بـرای آزادی بیان نه تنها ارزشی قائل نبود بلکه مجـال دادن بـه آن را مخـالف نظـام و منـافع خـویش مـی دانسـت .
The impact of Islamic Revolution of Iran on Islamic awakening in North Africa (2012-2010), Case Study Tunisia, Journal of Politics, Vol. 43, Issue 1 (in Persian) Jntal, T.