چکیده:
هدفپژوهش حاضر مقایسه و تحلیل سطح توسعهیافتگی استانهای ایران در ابعاد مختلف ورزش قهرمانی بود. این پژوهش ازنوع توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از 48 شاخص، سطح توسعهیافتگی ورزش قهرمانی استانهای ایران در سال 1390، در هفت بعد منابع انسانی، منابع مالی، زیرساختها و امکانات، موفقیتهای ورزشی، توان رقابتی، میزبانی رویدادهای ورزشی و آموزش بررسی شده است. از روش تحلیل عاملی برای محاسبۀ شاخصهای ترکیبی و از تحلیل خوشهای برای تعیین سطح توسعهیافتگی ورزش قهرمانی استانها استفاده شد. بررسی سطح توسعهیافتگی استانها در ابعاد ورزش قهرمانی نشان داد که در اغلب استانها ابعاد منابع انسانی و زیرساختها و امکانات در سطح نسبتاً توسعهیافته، بعد توان رقابتی در سطح نسبتاً توسعهیافته و محروم، ابعاد منابع مالی، میزبانی رویدادهای ورزشی و آموزش در سطح محروم و بعد موفقیتهای ورزشی در سطح بسیار محروم قرار داشتند. بخش دیگر یافتهها نشان داد تمام ابعاد توسعۀ ورزش قهرمانی از الگوی توسعۀ مرکز پیرامون پیروی میکند. بهکارگیری این الگو در توزیع نابرابر امکانات و منابع مالی سبب تفاوت سطوح توسعۀ ورزش قهرمانی و شکاف زیاد در سطح توسعهیافتگی ورزش قهرمانی استانهای کشور شده است. این نابرابریها برآیند و بازتابی از عوامل سیاسی-اجتماعی، نارساییهای نظام برنامهریزی فضایی و سیاستگذاریهای نادرست، بیتوجهی به مدیریت یکپارچۀ کشور، نبود توجه به ظرفیتهای استانها و فقدان هماهنگی سازمانهای متولی ابعاد مختلف توسعه است.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش ازنوع توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از 48 شاخص، سطح توسعهیافتگی ورزش قهرمانی استانهای ایران در سال 1390، در هفت بعد منابع انسانی، منابع مالی، زیرساختها و امکانات، موفقیتهای ورزشی، توان رقابتی، میزبانی رویدادهای ورزشی و آموزش بررسی شده است.
منظور از شرایط عمومی در ورزش قهرمانی، محیطهای اجتماعی و سازمانهایی هستند که بستری را فراهم میکنند تا ورزشکاران سطوح مختلف ورزشی را پشت سر بگذارند و به نقطة اوج یا بالاترین سطح یک رشتة ورزشی دست یابند و به یک ورزشکار نخبه<FootNote No="182" Text=" Elite"/> تبدیل شوند (دیبوسچر، دیناپ، ونبوتنبرگ، شیپی و بینگهام<FootNote No="183" Text=" De Bosscher, De Knop, Van Bottenburg, Shibli &amp;amp; Bingham"/>، 2009).
پژوهشهای خارجی در این زمینه، عوامل مؤثر بر موفقیت کشورها در رقابتهای بینالمللی و توسعۀ ورزش نخبه را بررسی کردهاند (استرکن و کوپر<FootNote No="184" Text=" Sterken, &amp;amp; Kuper"/>، 2003؛ برنارد<FootNote No="185" Text=" Bernard"/>، 2008؛ دیبوسچر و دیناپ، ونبوتنبرگ و شیپی، 2008؛ دیبوسچر و همکاران، 2009؛ موآرو<FootNote No="186" Text=" Mourao"/>، 2010؛ آندرف و آندرف<FootNote No="187" Text=" Andreff &amp;amp; Andreff"/>، 2010) و به سنجش سطح توسعهیافتگی ورزش یک کشور کمتر توجه شده است.
عسکریان، جعفری و فخری (1392) نیز سطح توسعۀ ورزش قهرمانی استانهای کشور را بررسی کردند و نشان دادند که در سال 1388، استانهای فارس، اصفهان و مازندران توسعهیافته بودند و استان تهران بهدلیل شدت توسعهیافتگی ورزشی نسبت به سایر استانها ناهمگن بود.
ازآنجاییکه شاخصهای قرارگرفته در این عامل، میزان موفقیت استانها و مدالهای کسبشدة آنها در رقابتهای ورزشی مختلف را میسنجیدند، عامل موفقیتهای ورزشی<FootNote No="197" Text=" Sport Achievements"/> نامگذاری شد.