رهیافت‌های روان‌شناختی انواع توجه در آموزش دینی و معنوی کودکان مقاله

آموزش مفاهیم معنوی، به ویژگی‌های متربی از جمله ویژگی‌های روان‌شناختی نیاز دارد و توجه یا دقت یکی از توانایی‌های مهم شناختی است که بدون آن یادگیری و تربیت معنوی روی نخواهد داد. در این راستا، هدف این مقاله بررسی نقش و جایگاه روند تحول انواع توجه کودکان در میزان آموزش‌پذیری جنبه‌های معنوی بود. در این پژوهشِ توصیفی−استنادی، از منابع مختلف، برای رهیافت تربیت معنوی براساس انواع توجه استفاده شد. این بررسی نشان داد براساس الگوی تحولی توجه بینایی، شنوایی، انتقالی، پایدار، انعطاف‌پذیر، معطوف‌شده، انتخابی و تقسیم‌شده در تربیت معنوی کودکان نمی‌توان از یک شیوۀ یکسان آموزش استفاده کرد. همچنین، در این راستا جنسیت و سن کودکان نقشی مهم دارند و نکات مهمی برای مربیان معنوی دربردارند. تربیت معنوی ابعاد و پیچیدگی‌های مختلفی دارد که تحقق آن بدون ملاحظه تحول انواع توجه در گروه‌های مختلف سنی کودکان امکان‌پذیر نیست و به پژوهش‌های بیشتر در این‌باره نیاز است.

رهیافت‌های روان‌شناختی انواع توجه در آموزش دینی و معنوی کودکان علیرضا حافظی* احمد یارمحمدیان** امیر قمرانی*** چکیده آموزش مفاهیم معنوی، به ویژگی‌های متربی از جمله ویژگی‌های روان‌شناختی نیاز دارد و توجه یا دقت یکی از توانایی‌های مهم شناختی است که بدون آن یادگیری و تربیت معنوی روی نخواهد داد. لحاظ کردن این نکته ظریف در آموزش مفاهیم دینی می‌تواند کودکان را در فعالیت‌های مختلف مورد انتظار درگیر نماید و در یادگیری آنها مؤثر باشد؛ زیرا نشان داده شده است نظارت و خودکنترلی فراگیر در یادگیری اهمیتی بسزا دارد (ویوو و ماگیل، 2004)؛ ج) توجه انتخابی: در سنین پیش‌دبستانی در گروه 5−6 ساله، میانگین نمره‌های توجه انتخابی پسران و دختران یکسان است؛ ولی در گروه 6−7 ساله، دختران میانگین بالاتری دارند. براساس یافته پژوهش در توجه تقسیم‌شده، زمانی که مربیان دینی یا معنوی از تکالیف پیچیده یا فعالیت‌های مختلف که دارای مراحل یا ابعاد متعددند، برای آموزش استفاده می‌کنند، باید اولاً، کودکان سنین دبستانی و پیش‌دبستانی و همچنین دختر و پسر نباید انتظار یکسانی داشته باشند و ثانیاً، نباید از روش‌های آموزش یا تدریس یکسان استفاده کنند؛ زیرا بازخوردها و متغیرهای تمرینی که موجب یادگیری تکالیف ساده می‌شوند، ممکن است در یادگیری تکالیف پیچیده مفید نباشند (وولف و همکاران، 1999)؛ ھ) توجه انعطاف‌پذیر: در توجه انعطاف‌پذیر، بین دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی از نظر گروه سنی این تفاوت معنادار است. “To dictate or not:The exploration of a self-regulated practice schedule”, Journal of sport & Exercise psychology, 26, S202.