بررسی مقایسه‌ای شطرنج‌باز، اثر تسوایگ و چشم‌هایش، اثر علوی از منظر رئالیسم مقاله

اشتفان تسوایگ و بزرگ علوی، به ‌عنوان دو نویسندۀ پرآوازة ادبیات معاصر آلمانی و فارسی و نمایندگان مکتب ادبی رئالیسم، با توجه به موقعیت سیاسی و اجتماعی عصر خویش، به آفرینش آثار رئالیستی روی آوردند و فضایی سرشار از واقعیت را به تصویر کشیدند. بزرگ علوی به واسطۀ تحصیل و زندگی در آلمان و آشنایی با آثار نویسندگان آلمانی زبان، به این سبک گرایید و از جمله آغازگران سبک داستان‌نویسی رئالیسم در ایران گشت. دیدگاه رئالیستی حاکم بر رمان چشم ‌هایش، اثر بزرگ علوی شباهت بسیار زیادی با دیدگاه رئالیستی اشتفان تسوایگ در نوول شطرنج ‌باز دارد. جستار ذیل کوششی برای تطبیق نمود مؤلفه‌های رئالیسم در دو اثر فوق است. بررسی مقایسه‌ای این آثار با تکیه بر نمود مؤلفه‌های رئالیسم مشخص خواهد کرد که علوی و تسوایگ از نظر سبک نوشتاری به هم نزدیک هستند و وجوه اشتراک آن‌ها حاکی از تأثیر تسوایگ بر علوی در خلق رمان چشم‌هایش می‌باشد.

بررسي مقايسه اي شطرنج باز، اثر تسوايگ و چشم هايش ، اثر علوي از منظر رئاليسم * محمد حسين حدادي دانشيار گروه آلماني دانشکدة زبانها و ادبيات خارجي دانشگاه تهران، تهران، ايران ** سميرا رنجبر دانشجوي کارشناسي ارشد زبان و ادبيات آلماني دانشگاه تهران ، تهران، ايران (تاريخ دريافت : ٩٤/١٠/٠٢ ،تاريخ تصويب : ٩٥/٠٣/٠١ ،تاريخ چاپ: بهمن ١٣٩٧) چکيده اشتفان تسوايگ و بزرگ علوي ، به عنوان دو نويسندة پرآوازة ادبيـات معاصـر آلمـاني و فارسـي و نمايندگان مکتب ادبي رئاليسم ، با توجه به موقعيت سياسي و اجتماعي عصر خويش ، بـه آفـرينش آثـار رئاليستي روي آوردند و فضايي سرشار از واقعيت را به تصوير کشيدند. بنابراين هدف از اين پژوهش دو اثر شطرنج بـاز نوشـتة تـسوايگ و چـشم هـايش پرداختة بزرگ علوي است تا آنها را در خصوص ويژگي هاي رئاليستي شان مورد مقايسه قـرار دهد و در نتيجه ، نزديکي افکار و انديشه هاي آنان را که در اين دو اثر جلوهگر شده است ، بيـان کند. سـپس بـا مقدمـه اي دربردارندة ويژگي هاي معتبر داستانهاي رئاليستي ، شطرنج باز و چـشم هـايش از ديـدگاه هـاي شخصيت پردازي ، زاوية ديد و شيوة روايت ، درونمايه ، پيرنـگ و نيـز توصـيف زمـان و مکـان مقابل هم قرار داده مي شوند. توصيف عيني خـصايص آنـان از سوي علوي و تسوايگ موجب مي شود که اين افراد در ذهن خواننده باقي بماند و با او ارتبـاط برقرار کنند؛ شيوهاي که در آن نويسنده خود را نسبت به شخصيت هاي داستان بسيار نزديـک و صميمي احساس مي کند.