چکیده:
در پژوهش حاضر یک سیستم استنتاج فازی عصبی انطباقپذیر (ANFIS) مبتنی بر تحلیل مولفههای اصلی (PCA) جهت پیشبینی درماندگی مالی شرکتها پیشنهاد شدهاست. این سیستم نه تنها توانایی سازگاری و یادگیری را دارد، بلکه خطا را نیز کاهش میدهد؛ زیرا از پارامترهای اضافی هنگامی که متغیرهای ورودی بیش از حد هستند، اجتناب میکند. برای تأیید اثربخشی این مدل، تعداد 181 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (905 شرکت-سال) با استفاده از نمونهای سیستماتیک در دوره زمانی 1390 تا 1394 انتخاب شدند که از این تعداد، 58 شرکت-سال درمانده مالی و تعداد 847 شرکت-سال سالم بودند. این شرکتها به طور تصادفی به دو مجموعه تقسیم شدند: مجموعه آموزش جهت طراحی مدل و مجموعه وارسی جهت اعتبارسنجی مدل. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد سیستم استنتاج فازی عصبی انطباقپذیر (ANFIS) مبتنی بر تحلیل مولفههای اصلی (PCA) قابلیت پیشبینی وقوع درماندگی مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را دارد و زمانیکه مدل پیشنهادی با الگوریتم فراابتکاری ازدحام کبوتر ترکیب میگردد با کاهش مقدار خطا دقت مدل افزایش مییابد. بنابراین مشاهده میشود که استفاده از یک الگوریتم مکمل میتواند دقت پیشبینی مدل PCA-ANFIS را افزایش دهد.
خلاصه ماشینی:
نتايج حاصل از پژوهش نشان ميدهد سيستم استنتاج فازي عصبي انطباقپذير (ANFIS) مبتني بر تحليل مولفه هاي اصلي (PCA) قابليت پيش بيني وقوع درماندگي مالي شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را دارد و زمانيکه مدل پيشنهادي با الگوريتم فراابتکاري ازدحام کبوتر ترکيب ميگردد با کاهش مقدار خطا دقت مدل افزايش مييابد.
پژوهش پيش رو با ارائه دو الگوي مختلف پيش بيني، يک الگو سيستم استنتاج فازي عصبي انطباقپذير مبتني بر تحليل مولفه هاي اساسي و ديگري ترکيب اين الگو با الگوريتم فراابتکاري ٣ از سيستم هاي خبره و هوش مصنوعي ، به پيش بيني درماندگي مالي شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ميپردازد.
الگوريتم فراابتکاري معرفي شده در اين پژوهش " بهينه سازي ازدحام کبوتر٤ " مي باشد که به عنوان ابزار تحليلي جديد، الگويي است مشتمل بر نسبت هاي مالي (نسبت هاي صورت جريان وجوه نقد و 134 نسبت هاي مالي صورت حساب سود و زيان و ترازنامه ) که براي تعيين وزن هر نسبت مالي و تنظيم مقادير بهينه براي پارامترهاي سيستم هوشمند عصبي فازي مورد استفاده قرار ميگيرد.
٣-فرضيه هاي پژوهش : فرضيه هاي پژوهش به شرح زير ميباشند: فرضيه اول: سيستم استنتاج فازي عصبي انطباقپذير (ANFIS) مبتني بر تحليل مولفه هاي اصلي (PCA) ابزار مناسبي جهت پيش بيني درماندگي مالي شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است .