چکیده:
پژوهش حاضر از نظر طرح، جزء پژوهش‌های ترکیبی (کمّی و کیفی) است. مشارکت کنندگان بالقوه‌ی پژوهش، اعضای هیات علمی دانشگاه‌های کشور در حوزه‌ی علوم تربیتی و آموزش عالی بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند صاحب نظران کلیدی و در ادامه تکنیک اشباع نظری، 12 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه‌های شیراز، تربیت مدرس، رازی کرمانشاه، یزد و علوم تحقیقات تهران انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو ابزار"بررسی اسناد" و "مصاحبه نیمه ساختار یافته" استفاده گردید. با روش همسو سازی، اعتبارپذیری داده ها تایید شد. به منظور تحلیل داده ها، از روش تحلیل مضمون استفاده شد. پس از آن اقدام به کدگذاری داد‌ه‌ها برای شناخت عوامل، ملاک ها و نشانگرهای الگو گردید. سرانجام یافته‌ی اصلی پژوهش، طراحی مدل هویت حرف های اعضای هیات علمی با 5 مضمون فراگیر 1)زمینه ای 2) شخصی 3) فرهنگی اجتماعی 4) حرفه ای و 5) سیاسی اقتصادی بود. بر اساس مدل مستخرجه از شبکه مضامین، پرسشنامه سنجش هویت حرفه‌ای اعضای هیات علمی تدوین شده و جهت تعیین روایی و پایایی در اختیار 30 نفر از اعضای هیات علمی قرار گرفت. روایی پرسشنامه از طریق تحلیل گویه با ضریب 86/0 – 69/0 و پایایی آن نیز با آلفای کرانباخ و ضریب 76/0 به تایید رسید. در بخش کمّی پژوهش، پرسشنامه تدوین شده در اختیار 331 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان فارس که به صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر نشان داد که از نظر اعضای هیات علمی، عوامل حرفه‌ای، شخصی، فرهنگی اجتماعی، زمینه‌ای و سیاسی اقتصادی به ترتیب بیشترین تا کمترین میزان تاثیر را بر رشد هویت حرفه ای آنان دارا می باشند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نیز نشان داد که بین هویت حرفه‌ای اعضای هیأت علمی دارای مرتبه‌های علمی مختلف، تفاوت معناداری وجود ندارد.
خلاصه ماشینی:
منابع زیادی وجود دارند که شکل گیری هویت حرفه ای اعضای هیات علمی را تحت تأثیر قرار میدهند که از مجموع آن ها میتوان به مواردی مانند شخصیت ، فرهنگ و سنت ٥، دانش و درک دانش ضمنی ٦ (٢٠٠٠,Foreman &Pratt ) ، زمینه ٧، تاریخچه ٨، باورها (٢٠٠٩ ,Kelchtermans) انتظارات دیگران از فرد(١٩٩٦ ,Reynolds)، تجارب ، برنامه های شغلی و حرفه ای ٩ & Reid)(٢٠٠٨ ,Others، عوامل روان شناختی ١٠ و فرهنگی & Lamote) 1 - Research 2 - Teaching 3 -Social Services 4 .
Personal and Social Factors نتایج این پژوهش به مسولان و مدیران نظام آموزش عالی کشور به خصوص مجموعه بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی کمک خواهد کرد تا ضمن شناسایی سازندهای هویت حرفه ای اعضای هیات علمی، میزان تاثیر هریک از آنها را بر رشد هویت حرفه ای آنها مورد مطالعه قرار داده و در جهت رشد و بالندگی آن تلاش نمایند.
به طور خلاصه ضرورت انجام پژوهش حاضر را میتوان در دلایل زیر جستجو نمود: با توجه به نقش مهم و سازنده اعضای هیات علمی دانشگاه ها در تربیت و پرورش نیروی انسانی جامعه و نیز مرتبط بودن حرفه ی هیات علمی با حوزه های تخصصی متعدد و ماهیت تکاملی آن (٢٠١٠ ,Hansen) در مورد این که چگونه هویت حرفه ای در دوره زندگی کاری اعضای هیات علمی شکل گرفته و رشد مییابد اطلاعات موجود محدود و اندک است .
Professional Development Opportunities 8 - Van Veen 9 - Personal factors عوامل شخصی دربرگیرنده جنبه هایی از زندگی اعضای هیات علمی است که خارج از زمینه - ی شغلی و حرفه ای آن ها قرار دارد.
(
, 
, 
)
