چکیده:
امروزه در جامعهی ما زنان و دختران جوان بسیاری به مطالعهی رمان روی آوردهاند. بدون شک این استقبال گسترده از آثار ادبی و به طور ویژه رمان از منظری جامعهشناختی میتواند گویای بسیاری از مسائلی باشد که پاسخگویی به آنها از ضروریات جامعه کنونی ما خواهد بود. شاید یکی از جنبههای مهمی که علت این گرایش باشد، شخصیتپردازی زن در رمانهای فارسی است به طوری که در دوران اخیر شاهد تکامل و رشد اهمیت شخصیت زن هستیم. تحولات اجتماعی بعد از انقلاب و درآمدن زن از محدودهی خانواده و پیوستن او به فعالیتهای اجتماعی از عوامل مهم این دگرگونی است. هدف اصلی این مقاله بررسی علل جامعه شناختی زنان به مطالعه رمان فارسی در سالهای پس از انقلاب اسلامی است. روش تحقیق در این مقاله پیمایش بوده و از طریق ابزار پرسشنامه انجام شده است. به منظور تسهیل و تسریع پژوهش، ناگزیر تعداد 150 زنبه عنوان نمونه معرف به شیوه تصادفیبرای مطالعه انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفاکرونباخ برای پایایی ابزار تحقیق استفاده به عمل آمد و از آزمونهای ناپارامتری معادل چون آزمون x2 و برای سنجش رابطه از ضریب "تاوکندال" استفاده گردید. نتایج حاصل نشان میدهد که بین متغیرهایی چون میزان مطالبه فرصتهای برابر با مردان، گرایش به آشنایی با مسایل روز، اهمیت به قهرمانان زن در رمانها، کسب مهارتهای اجتماعی و پرکردن اوقات فراغت با مطالعه رمانهای فارسی ارتباط معناداری وجود دارد. این معناداری در سطح حداقل 95 درصد اطمینان فرضیات تحقیق را تایید میکند.
خلاصه ماشینی:
نتایج حاصل نشان می دهد که بین متغیرهایی چون میزان مطالبه فرصت های برابـر بـا مـردان، گـرایش بـه آشنایی با مسایل روز، اهمیت به قهرمانان زن در رمانها، کسب مهارتهای اجتماعی و پرکردن اوقات فراغت با مطالعه رمانهای فارسی ارتباط معناداری وجود دارد.
سؤال دیگر این است که آیا مرد یا زن بودن نویسنده برایتان اهمیـت دارد؟ نتـایج نـشان می دهد که ٥١ درصد پاسخگویان زن مورد مطالعه زن بودن نویسنده رمـان بـرای آنهـا در حدکم وخیلی کم اهمیت دارد،٣٣/٣ درصد گفته اند تا حدودی و تنها ١٤/٦ درصد گفته انـد که زن بودن نویسنده رمان برای آنها در حد زیاد و خیلی زیاد اهمیت دارد و ٢ درصـد بـه این سوال پاسخی نگفته اند.
همچنین رابطه ی نسبتا ضعیفی به صورت منفی بین میزان مطالعـه رمـان و اثـر رمـان در آشنایی با مسائل روز وجود دارد به طوری که هر چه مطالعه رمان در افراد بیشتر است بـه همان نسبت کمتر اعتقاد دارند که مطالعه رمان در آشنایی با مـسائل روز بـه آنهـا کمـک می کند به این معنی است که زنان در مطالعه ی رمان به دنبال چیـز دیگـری هـستند شـاید نوعی تسکین و تفریج و آسودگی و فراخ خاطر، به عبـارتی مطالعـه ی رمـان بـرای زنـان کلاس آسیب شناسی اجتماعی نیست که در آن با مسائل بغرنجی همچون ناهنجـاری هـای اجتماعی ، مشکلات زنان تنها، بچه های طلاق یا مسائل سیاسی درگیر باشـند.