چکیده:
روش شناخت حقیقت، بهعنوان یکی از شاخههای مهم فلسفه میتواند دیدگاههای متنوع و گوناگونی را در برابر طراحان برنامه درسی قرار دهد. این پژوهش که با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی لورنس باردن انجام شده، بر هدف بررسی روش شناخت حقیقت از دیدگاه ملاصدرا و تبیین دلالتهای آن برای برنامه درسی مبتنی است. طبق نتایج بهدستآمده، در حوزه طبیعت و ماهیت شناخت، ملاصدرا علم را به حضوری و حصولی تقسیم میکند. در حوزه قلمرو شناخت، باتوجهبه انواع عوالم، از سه و بهتعبیری، چهار نوع ادراک سخن میگوید. روش شناخت را نیز از دو جنبه سلبی و ایجابی، مورد مطالعه قرار داده است. منابع و ابزار شناخت را همراهی عقل با شهود حسی و شهود وحیانی قلمداد میکند. همچنین طراحی برنامه درسی براساس دیدگاه ملاصدرا مبتنیبر مهمترین عناصر برنامه درسی که عبارتند از: هدف (کسب معرفت حصولی بهمنظور تحقق معرفت حضوری)؛ اصول حاکم بر محتوای برنامه درسی (گزینش محتوا براساس سلسلهمراتب دانش از امور محسوس به سمت امور عقلی ـ شهودی)؛ و اصول حاکم بر روشهای آموزش و یادگیری (روش برهانی ـ شهودی و رویکرد متعالیه میانرشتهای)، حاصل این پژوهش بود.
خلاصه ماشینی:
پیشینۀ پژوهش در پژوهش حاضر مروری بر تحقیقاتی ممکن شد که به بحث ، پیرامون موضوع این پژوهش پرداخته اند از جمله : سروش (١٣٧٢: ١١٢ ـ ١١١) در مقاله ای تحت عنوان «حکمت در فرهنگ اسلامی» چنین بیان می کند که حکمت متعالیه یک مکتب مستقل فلسفی به معنای خاص آن (شناخت احکام کلی هستی با روش عقلی استدلالی) است که کوشیده از همۀ مزایای مکاتب فلسفی، عرفانی و کلامی پیش از خود، بهره برد، نقص های آنها را جبران کند و در ساختاری واحد، منسجم و استوار، سامان بخشد.
جدول ٢: مفروضات فلسفی واکاوای روش شناسی (باتأکیدبر قلمرو شناخت ) از دیدگاه صدرائی کدواژه های مرتبط منبع (رجوع شود به تصویر صفحه) براساس اطلاعات حاصله از یافته های پژوهش حاضر که در جدول ٢ ارائه شده است ، صدرالمتألهین در حوزة قلمرو شناخت باتوجه به انواع عوالم ، از سه و به تعبیری، چهار نوع ادراک سخن میگوید.
جدول ٤: مفروضات فلسفی واکاوای روش شناسی (باتأکیدبر منابع و ابزار شناخت ) از دیدگاه صدرائی کدواژه های مرتبط (رجوع شود به تصویر صفحه) براساس اطلاعات حاصله از یافته های پژوهش حاضر که در جدول ٤ ارائه شده است ، ملاصدرا منابع و ابزار شناخت را همراهی عقل با شهود حسی و شهود وحیانی قلمداد میکند.
جدول ٧: سازماندهی تحلیل سؤال دوم : تبیین دیدگاه های ملاصدرا و دلالت های آن برای برنامۀ درسی (درراستای اصول حاکم بر روش های آموزش و یادگیری ) (رجوع شود به تصویر صفحه) براساس اطلاعات حاصله از یافته های پژوهش حاضر که در جدول ٧ ارائه شده است ، میتوان چنین بیان نمود که روش های آموزش و یادگیری معطوف به رشد و پرورش حواس ، تجربه و عقلانیت در سایۀ تزکیه و تهذیب نفس است .