چکیده:
بیتفاوتی یکی از آسیبهای جدی اجتماعی است که نادیده گرفتن آن و عدم اتخاذ تدابیر لازم جهت جلوگیری از وقوع آن، مانع پویایی و تکامل جامعه میگردد. از دیدگاه جامعهشناختی، بیتفاوتی نوعی بیماری اجتماعی است و در مقابل، اعتنای اجتماعی و نوعدوستی نشانه پویایی و سلامت جامعه میباشد. کودکان بهعنوان جمعی از جامعه و درواقع بخش اعظمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند و جزء آسیبپذیرترین اعضای جامعه هستند. در سالهای اخیر، پدیده کودکآزاری در ایران شیوع بسیاری یافته است و ازاینرو نگاه ویژه مسئولین و قانونگذاران به مسائل و مشکلات آنها و پیشبینی راهکارهایی در جهت جلوگیری از گسترش جرایم علیه کودکان، ضروری است. مبارزه با بیتفاوتی اجتماعی نسبت به کودکآزاری از طریق جرم انگاری بهعنوان یکی از راهکارهای مهم بوده که در سطح بینالمللی مورد توجه قانونگذاران کشورهای مختلف قرارگرفته است. ازاینرو، هدف اصلی مقاله بررسی موضع حقوق کیفری ایران در راستای مبارزه با بیتفاوتی اجتماعی در قبال کودکآزاری بامطالعه تطبیقی اجمالی با حقوق کیفری ایالت تگزاس آمریکا میباشد. با توجه به شیوع پدیده کودک آزاری در آن ایالت ،قانون گذاران با تدوین مقررات ویژه ابتکاراتی را در زمینه مبارزه با بیتفاوتی اجتماعی اتخاذ نمودهاند. در نتیجه پژوهش صورت گرفته مبرهن میگردد قوانین کیفری ایران در این خصوص دارای نواقص و خلاهایی است که ضرورت بازنگری و اصلاح را با استفاده از تجربیات حقوق کیفری دیگر کشورها میطلبد.
خلاصه ماشینی:
از این نظر قانونگذار در جهت حمایت بیشتر از کودکان و مبارزه با بیتفاوتی اجتماعی در قابل جرایم مربوط به کودکآزاری، با اجباری نمودن گزارشدهی و اعلام موارد کودکآزاری و در راستای کنوانسیون حقوق کودک واکنش نشان داده و افراد بیتفاوت نسبت به آن را مستحق تعقیب و کیفر دانسته است؛ به عبارت دیگر، عدم گزارش دهی مراتب کودکآزاری بهعنوان یکی از مصادیق مجرمانه بیتفاوتی محسوب شده که در این مقاله به بررسی ارکان تشکیلدهنده بزه مذکور پرداخته میشود.
در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، علم به کودک و نوجوان بودن فرد آسیبدیده یا مورد سوءاستفاده لازم است؛ بنابراین اگر شخصی با توجه به فیزیک بدنی و شرایط جسمانی فردی که مورد اذیت و آزار قرارگرفته است، تصور نماید که او فردی بزرگسال بوده و دارای 18 سال تمام هجری شمسی است و از اینرو خود مطابق قوانین موضوعه باید از حقوق قانونی و اساسی خود ازجمله حق تظلمخواهی و طرح شکایت در مراجع صالح قضایی استفاده نماید و لذا به این جهت ، باوجود مشاهده مراتب اذیت و آزار، شخص ناظر آن را به مراجع صالح قضایی مطابق ماده 6 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان اعلام ننماید، نمیتوان چنین فردی را با فرض احراز جهل او به موضوع، مجرم دانست و تحت تعقیب کیفری و مجازات قرار داد.
با توجه به این امر، قانونگذار بهدرستی در سال 1381 با تصویب ماده 6 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیتفاوتی و خودداری از گزارشدهی مراتب کودکآزاری را تحت شرایطی جرم انگاری نموده و فرد بیتفاوت مسئول نگهداری کودک را در صورت عدم اعلام آن، مستحق کیفر و مجازات دانسته است.