چکیده:
تقسیمات سیاسی فضا به روشهای مختلفی مانند انتزاع، الحاق، ادغام و ارتقا در سطوح مختلف ناحیهبندی سیاسی فضای کشور دچار تغییر میشود. یکی از رایجترین این روشها ارتقای سیاسی فضاست. بر این مبنا تحقیق حاضر با هدف سنجش تغییرات شاخصهای کیفیت زندگی بر اثر ارتقای سیاسی-اداری فضا در سطح ناحیهای، به مطالعه بخش کوهسارات از توابع شهرستان مینودشت واقع در شرق استان گلستان پرداختهاست. پژوهش حاضر بهلحاظ هدف، کاربردی و ازحیث روش، توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز ازطریق مطالعات کتابخانهای و میدانی جمعآوری شدهاست. در بخش جمعآوری مطالعات میدانی ابزار اصلی اطلاعات پرسشنامه است. این پرسشنامه در قالب طیف پنجگزینهای لیکرت در دو بعد عینی و ذهنی، وضعیت کیفیت زندگی روستاییان را در دو بازه قبل و بعد از ارتقای سیاسی-اداری ناحیه مورد مطالعه میسنجد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار آماری spss و آزمون ویکاکسون استفاده شدهاست. برای نمونهگیری از فرمول کوکران استفاده شد که حجم نمونه 375 نفر برآورد شد؛ بنابراین در عمل متناسب با تعداد خانوار هر روستا نمونهها از بین سرپرستان خانوار انتخاب شدند. درنهایت این تحقیق با توجه به آنکه از بین 34 شاخص مورد مطالعه تنها در 15 شاخص تفاوت معناداری بین دو دوره قبل و بعد از ارتقای سیاسی فضا مشاهده شد، نتیجهگیری میکند که ارتقای سیاسی فضا در سطح ناحیه بهطور خاص، ارتقای دهستان به بخش بهتنهایی نمیتواند تغییرات همهجانبهای در کیفیت زندگی روستاییان بهوجود آورد و لازم است این ارتقای سطح بلافاصله با ارتقای یک عنصر تقسیمات کشوری مانند ارتقای روستای مرکزی بخش به شهر همراه شود.