چکیده:
بررسی ارتباط دستمزد با متغیرهای کلان بهرهوری و بیکاری در اقتصاد ایران بهعنوان ارتباط دهنده اقتصاد اشتغال از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مطالعه باهدف برآورد الگوی پویا برای بررسی تأثیر متغیرهای بهرهوری و بیکاری به همراه آموزش و تورم بر نرخ دستمزد در ایران طی سال های 1395-1350 انجامشده است. برای این منظور از الگوی پویای ARDL برای برآورد، از روشهای کوتامدت، بلندمدت همچنین مدل تصحیح خطا استفاده شده است. نتایج برآورد مدل تحقیق دلالت بر وجود یک رابطه کوتاه مدت و بلندمدت بین متغیرهای تحقیق داشته و متغیرهای نرخ تورم، بهرهوری و آموزش دارای تأثیر مثبت و معنیداری هستند؛ بنابراین میتوان بیان کرد که افزایش آموزش به همراه افزایش بهرهوری موجب افزایش دستمزد نیروی کار خواهد شد ولی بیکاری تأثیر منفی و کاهنده بر میزان دستمزد نیروی کار دارد. همچنین مدل تصحیح خطا برای بررسی ارتباط کوتاهمدت با بلندمدت به کار رفته است که نتایج نشان داد ضریب جمله تصحیح خطا برابر با 30/0- می باشد. همچنین تفاضل جاری متغیرهای بهرهوری نیروی کار و تورم در کوتاه مدت تأثیر مثبت و معنیدار بر تفاضل جاری نرخ دستمزد داشته است در حالی که تفاضل جاری متغیر آموزش دارای تأثیرگذاری معنیدار بر نرخ دستمزد ندارند. همچنین تفاضل جاری نرخ بیکاری نیز تأثیر منفی و معنی دار در کوتاه مدت بر روی تفاضل جاری نرخ دستمزد دارد.
The study of the relationship between wage and macro variables of productivity and unemployment, as the link in employment economy, is of particular importance in the economy of Iran. The present study was conducted with the aim of offering a dynamic pattern for examining the effects of productivity, unemployment, training, and inflation on wage rate between 1971 and 2016. To this end, the ARDL Dynamic Model, along with short-term and long-term methods and error correction model, was employed. The results of estimating the research model indicated both short-term and long-term relationships among the research variables. Moreover, inflation rate, productivity and training were found to be positively and significantly correlated in such a way that an increase in training and productivity was found to promote a parallel raise the work force rage. However, unemployment was found to have a negative effect on the rate of workforce wage. Besides, the obtained results of the error correction model used to analyze short-term and long-term relationship indicated an error correction coefficient of-0.30. In addition, the current difference of wage rate in the short run was found to be significantly affected by the current difference between productivity of the workforce and the inflation rate but not by the current difference of training. Finally, the current difference of wage rate was found to be negatively and significantly affected in the short run by the current difference of unemployment rate.
خلاصه ماشینی:
اين مطالعه باهدف برآورد الگوي پويا براي بررسي تأثير متغيرهاي بهرهوري و بيکاري به همراه آموزش و تورم بر نرخ دستمزد در ايران طي سال هاي ١٣٩٥-١٣٥٠ انجام شده است .
نتايج برآورد مدل تحقيق دلالت بر وجود يک رابطه کوتاه مدت و بلندمدت بين متغيرهاي تحقيق داشته و متغيرهاي نرخ تورم ، بهرهوري و آموزش داراي تأثير مثبت و معني داري هستند؛ بنابراين ميتوان بيان کرد که افزايش آموزش به همراه افزايش بهرهوري موجب افزايش دستمزد نيروي کار خواهد شد ولي بيکاري تأثير منفي و کاهنده بر ميزان دستمزد نيروي کار دارد.
در اين قسمت به بررسي برخي از مطالعات داخلي و خارجي پرداخته مي شود: عيسي زاده و جهانبخش (١٣٩٢) در مطالعه اي، با استفاده از آزمون هاي هم جمعي و عليت گرنجري در قالب يک الگوي خودبازگشتي با وقفه هاي توزيعي (ARDL) و يک مدل تصحيح خطاي برداري (VECM) ، رابطۀ علي ميان متغيرهاي نرخ بيکاري، متوسط دستمزد حقيقي و تعداد مهاجران افغاني در ايران ، طي سال هاي ١٣٨٥-١٣٥٥ مورد بررسي قرار گرفته است .
نتايج آزمون ريشه واحد ADF (به تصویر صفحه رجوع شود) نتايج جدول فوق نشان مي دهد که متغيرهاي لگاريتم صادرات، لگاريتم نرخ بيکاري ، لگاريتم بهره وري و لگاريتم تورم در سطح ناپايا و متغيرهاي لگاريتم آموزش و لگاريتم نرخ دستمزد در سطح پايا ميباشند؛ به عبارت ديگر متغيرها جمعي از مرتبه صفر و يک بوده و لذا ميتوان از روش الگوي خودبازگشتي با وقفه هاي توزيعي ١ براي تخمين مدل استفاده نمود.
بحث و نتيجه گيري اين مطالعه با هدف برآورد الگوي پويا براي بررسي تأثير متغيرهاي بهره وري و بيکاري به همراه آموزش و تورم بر نرخ دستمزد در اقتصاد ايران طي سال هاي ١٣٩٥-١٣٥٠ انجام شده است .