چکیده:
افغانستان از نظر اجتماعی دارای بافت موزائیکی و متشکل از گروه‌های قومی ـ فرقه‌ای متعدد است. ماهیت سهگانه جمعیتی و سیاسی کشور افغانستان، همواره زمینههای بالقوه تنش و جدایی را در بردارد. تحولات داخلی افغانستان و ظهور طالبان و حضور کشورهای فرا منطقه ای در این کشور باعث شده تحولات افغانستان با منافع و ملاحظات ج.ا. ایران پیوند بخورد. بر این اساس هرگونه موفقیت یا شکست در پیشبرد روند دولت ـ ملت‌سازی در این کشور، مستلزم توجه به تهدیدات ناشی از این تحولات است که ممکن است در آینده امنیت ملی ج.ا.ایران را با مخاطرات ویژه ای مواجه سازد. لذا به دنبال تحولات معطوف به تغییر ساختار و کارگزار در افغانستان و شکل بندی تدریجی نظام سیاسی نوظهور، روند دگردیسی های محیط پیرامونی افغانستان تشدید شده است و تاثیرات چندگانه ای در همه سطوح(داخلی، منطقه ای و بین المللی) و حوزه ها(نرم و سخت) ایجاد کرده است. با به کارگیری چارچوب نظری دولت – ملت سازی، هدف در این پژوهش بررسی نقش ایران در فرایند دولت ـ ملت‌سازی کشور افغانستان و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران و ارائه راهبردهای مناسب در این حوزه است.
Afghanistan socially textured mosaic of ethnic, sectarian groups are numerous. The triple nature of political and Iraq, has the potential areas of tension and disintegration in itself. Internal developments in Afghanistan and the rise of the Taliban and the presence of trans-regional states in the country's developments and considerations to the interests of the Islamic Republic of Afghanistan Iran linked. Accordingly, any success or failure in advancing the process of nation-building in the country, requires attention to the threat posed by the Islamic Republic of Iran's National Security developments that may in the future be faced with certain risks. Therefore, to follow the developments related to restructuring and brokers in Afghanistan and gradual formation of a new political system, Afghanistan has intensified the process of transformation of the environment and the multiple effects at all levels (local, regional and international) and fields (soft and hard) is created. This article seeks to identify the role of Iran in the process of nation-building in Afghanistan and its impact on Iran's national security and the provision of appropriate strategies in this field.
خلاصه ماشینی:
در اين ميان پرسش اين تحقيق مي توانـد ايـن باشـد کـه اساسا تأثير و نقش جمهوري اسلامي ايران در فرايند دولت سازي در افغانستان چيست و چه تـاثيري بر امنيت ملي ايران دارد؟ و جمهوري اسلامي ايران چه مؤلفه هـايي را در تـدوين و اجـراي دکتـرين امنيت ملي بايد مد نظر قرار دهد تا بتواند بـا توجـه بـه چـالش هـاي موجـود، بـا کـاهش تهديـدات ، فرصت هاي جديدي را براي کشور فراهم کند.
در اين نوشتار سـعي شـده اسـت نقـش اساسي ايران در روند دولت سازي افغانستان را مورد ارزيابي قرار دهيم و اينکـه بـا توجـه بـه حضـور کشورهاي فرا منطقه اي در کشور افغانستان و هم مرز بودن ايران با اين کشور و هم چنين مبـادلات فرهنگي و اقتصادي بين اين دو کشور چه تاثيري بر امنيت ملـي جمهـوري اسـلامي ايـران خواهـد داشت .
فرضيه بر اين اساس است که ايران نقش بسيار مهمي در زمينـه هـاي اقتصـادي، فرهنگـي و سياسي در روند دولت سازي افغانستان قائل است و با اين وجود فرصت ها و تهديداتي را براي امنيـت ملـي ايـران بـه دنبـال دارد.
روند جديد با بيم ها و اميدهاي بسيار همراه اسـت ؛ در صـورتي کـه دولـت سـازي در افغانستان به موفقيت هايي قابل توجه و اساسي منجر شود، به صلح و ثبات منطقه کمک مي کند ؛ اما اين بيم نيز وجود دارد که ناکامي ها به ايجاد يک دولت ورشکسته در اين کشور منجر شود؛ پديـده اي که در صورت وقوع موجب پيامدهاي سياسي، امنيتي و اقتصادي نـاگواري بـراي کشـورهاي منطقـه ◊ 79 خواهد شد.
(
, 
, 
)
