چکیده:
داشتن یک جامعه امن از مهمترین دغدغههای هر حکومتی تلقی میشود و جامعه و نظام سیاسی با برنامههای توسعه کشوری به عنوان سیاستگذاری کلان در پی تحقق مولفههای امنیت اجتماعی هستند. هدف از این پژوهش بازنمایی مولفههای موثر در تحقق امنیت اجتماعی در برنامههای چهارم، پنجم و ششم توسعه با روش پژوهش داده بنیاد از طریق تحلیل متون برنامههای توسعه کشور است. یافتههای پژوهش نشان میدهد سه برنامه توسعه چهارم، پنجم و ششم در چهار مقوله هویت، قانون، اعتماد و علم با راهبردهای متفاوتی به امنیت اجتماعی رسیدهاند. نتایج نشان داد برنامه چهارم توسعه با رویکرد ایجابی، برنامه پنجم با رویکردی سلبی و برنامه ششم با رویکردی سلبی و ایجابی به امنیت اجتماعی پرداخته اند.
خلاصه ماشینی:
بنای این پژوهش، بر تحلیل سه برنامه چهارم، پنجم و ششم توسعه که پس از ابلاغ سند چشم انداز 1404 تدوین شده اند، قرار گرفت و امنیت اجتماعی مدنظر در این پژوهش عبارت است از آرامش و آسودگی خاطری که جامعه و نظام سیاسی برای اعضای خود ایجاد میکند و به طور کلی به قلمروهایی مربوط میشود که افراد به نحوی در ارتباط با دیگر افراد جامعه، نظام سیاسی و دولت هستند، این قلمروها میتوانند زبان، نژاد، قومیت، اعتبار، نقش اجتماعی، کار، درآمد، رفاه، مشارکت سیاسی، آزادی، اعتقاد، علم و فناوری باشند (حسنی فر، 1383: 121).
دادههای کیفی در این پژوهش سه قانون مصوب برنامه توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی پنجساله چهارم، پنجم و ششم (اسناد دولتی) هستند که در سه دولت هشتم، نهم و یازدهم تدوین شده اند، انتخاب این اسناد در پژوهشهای کیفی با هدف دستیابی به بیشترین اطلاعات در مورد پدیده مورد بررسی انجام شده است زیرا در روش داده بنیاد گردآوری دادهها و تجزیه تحلیل آنها دو روند به هم پیوسته اند به همین منظور محدودیتی در منابع داده وجود ندارد (استراوس و کوربین، 1386: 176).
جدول 2- یافتههای راهبرد هویت در امنیت اجتماعی برنامههای چهارم، پنجم و ششم توسعه {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} 2-4- قانون و جایگاه امنیت اجتماعی هدف امنیت اجتماعی، تامین امنیت افراد و اقشار جامعه است که این هدف در بخشهای مختلفی از جمله امنیت حقوقی و قضایی، اقتصادی و فرهنگی دیده میشود، امنیت حقوقی قضایی؛ حقوق مردم را تضمین میكند و مولفه ای موثر در حوزه کارآمدی دولت محسوب میشود (زارعی، 1378: 15).
national security science and technology, Policy and priorities: https://www.