چکیده:
چکیده حقوق شهروندی در قوانین اساسی از درجه والایی برخوردار است. وجود آزادیهای عمومی و حقوق شهروندی جزو شروط پایهای تشکیل حکومتهای مردم سالار است که در اعلامیههای حقوق بشری بر ضمانت و صیانت از آنها تاکید میشود. شکلگیری جنبش دستورگرایی و تحدید اختیارات حکومتهای خودکامه از نقاط عطف توجه به قوانین اساسی و نهضتهای منطبق بر حقوق شهروندی است هر سه کشور ایران، مصر و تونس دارای اشتراکات دینی، فرهنگی و باستانی متعدد هستند بویژه ایران و مصر که از لحاظ تاریخی جزو بزرگترین تمدنهای باستان بودهاند و هر سه کشور انقلاب و دگرگونی سیاسی را تجربه کردهاند. پژوهش حاضر با نگرش اجمالی به بررسی تطبیقی مهمترین مولفههای حقوق شهروندی در قوانین اساسی ایران، جمهوری عربی مصر و جمهوری تونس، پرداخته است و به این یافته کلی رسیده است که مولفههای مهم حقوق شهروندی در قوانین اساسی هر سه کشور تحت عنوان فصول ویژه مورد توجه بوده است گرچه تطابق کامل با معیارهای بین المللی و اسناد حقوق بشری مشاهده نگردید.
Citizenship rights are highly valued in the constitution. The existence of public freedoms and civil rights is one of the basic conditions for the formation of democratic governments, which are emphasized in human rights declarations on the guarantee and protection of them. Civil rights movements All three countries, Iran, Egypt and Tunisia, have many religious, cultural and ancient commonalities, especially Iran and Egypt, which have historically been among the greatest ancient civilizations, and all three countries have experienced revolutions and political transformations. اند. The present study has a comparative study of the most important components of citizenship rights in the constitutions of Iran, the Arab Republic of Egypt and the Republic of Tunisia, and has reached the general conclusion that the important components of citizenship rights in the constitutions of all three countries are called chapters. Special attention has been paid, although not in full compliance with international standards and human rights instruments.
خلاصه ماشینی:
در قانون اساسي جديد به منظور نهادينه کردن حقوق و امتيازات ملت که شامل آحاد مردم ايران از اقوام و اديان و مذاهب گوناگون بود، فصل جداگانه و مهمي در نظر گرفته شد(احمدي طباطبايي،١٣٨٨: ٤) حقوق شهروندي و آزادي هاي عمومي از جمله موضوعاتي هستند که از اولين جنبش هاي قانون اساسي گرايي مورد توجه بوده اند (قاضي شريعت پناهي،١٣٨٩ :١٤١) و امروزه مي توان مدعي بود که فلسفه ي شکل گيري تمام نهادها و ارکان سياسي در حفاظت از حقوق ملت و آزادي هاي فردي است (مدني،١٣٨٨: ١٨٥) بنابراين با توجه به اهميت وافر آزادي هاي شهروندي و جمهوريت هرسه نظام سياسي پس از انقلاب و اشتراکات تاريخي و ديني متعدد در ايران و جوامع عربي تونس و مصر ،در پژوهش حاضر به بررسي تطبيقي مهم ترين مولفه هاي شهروندي مصرح در قوانين اساسي جمهوري اسلامي ايران ،جمهوري عربي مصر و تونس پرداخته شده و سعي گرديده است تا با نگاه تطبيقي - تحليلي مورد کنکاش قرار گيرد.
ش ، با فرمان امام خميني (ره ) خطاب به مهندس مهدي بازرگان نخست وزير دولت موقت ، اين دولت موظف شد طرح اوليه ي قانون اساسي را در اختيار افکار عمومي قرار دهد تا مورد نظر و بررسي صاحب نظران و انديشمندان قرار بگيرد و مجلس متشکل از نمايندگان مردم با توجه به تمامي پيشنهاد هاي مفيد دريافت شده ، مواد قانون اساسي را به صورت نهايي بررسي و تنظيم نمايد و سعي کند که در آن کليه ي حقوق و آزادي ها و فرصت هاي رشد و تعالي و استقلال ملت بر مبناي موازين اسلامي که ضامن حقوق همه افراد است و اکثريت قريب به اتفاق مردم ايران بدان راي مثبت داده است ، پيش بيني گردد.