چکیده:
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب "باستانشناسی ایران" به قلم مولفان بزرگوار دکتر کریم حاجی زاده و پرویز پور کریمی، انجام شده است. کتاب مذکور از نظر محتوا از جمله تالیفات نادر و پیشرو درزمینه ارتباط بین باستانشناسی و گردشگری در ایران به شمار میرود و دور از انتظار نیست که پیشگامی در طرح مباحث جدید موجب بروز برخی کاستیها و نقصها خواهد شد. مقاله حاضر بر آن است به بیان ویژگیها و کاستیهای محتوایی و نگارشیکتاب بپردازد. محورهای اصلی این بررسی نقادانه، ارزیابی کتاب به عنوان منبع درسی بر اساس معیارهای منابع درسی، انطباق مطالب کتاب با سرفصل مصوب شورای عالی برنامهریزی، درستی یا نادرستی ارتباط مطالب با عنوان کتاب، کیفیت استفاده از منابع معتبر و جدید و بررسی اشتباهات چاپی غیر قابل چشم پوشی است. پیشنهاد مقاله حاضر آن است که کتاب یاد شده علیرغم محتوای غنی و تاثیر زیادی که در کاربردی کردن هرچه بیشتر دانش باستانشناسی در حوزه باستانشناسی و گردشگری دارد اما به نظر میرسد کاربرد آن به عنوان منبع تدریس در واحد درسی "باستان شناسی ایران" نیازمند بازنگری است.
The present study tries to evaluate and pinpoint the structural and content weaknesses and strengths of the book, entitled Archaeology of Iran (Tourism Planning and Management), authored by Karim Hajizadeh and Parviz Pourkarimi. In terms of content, the book is one of the rare and vanguard compilations in the field of the relationship between archeology and tourism in Iran and However, this has caused some deficiencies in different parts of this subject. The author in the present paper aimed to analyze and criticize the features and deficiencies of content and writing from several viewpoints, such as the conformity of the book subjects with approved topics by Planning Higher Council, the correctness or inaccuracy of the relationship between the content and the title of the book, the quality of the use of valid and new references as well as the typographic mistakes that cannot be ignored. The present article suggests that the book, despite its rich content and impact on the applied archaeology, seems to be used as an academic course of "Archaeology of Iran" needs to be reconsidered. Key Words: Archeology, Tourism, Sustainable Development, Management, Iran
خلاصه ماشینی:
نظر نگارنده در این مقاله آن است كه کتاب یادشده باوجود محتوای غنی و تأثیر زیادی که در کاربرديکردن هرچه بيشتر دانش باستانشناسي در حوزۀ باستانشناسی و گردشگری دارد، اما کاربرد آن بهمنزلۀ منبع تدريس در واحد درسی «باستانشناسی ایران» نیازمند بازنگري است.
معرفی اثر كتاب باستانشناسی ایران را بهمنزلۀ منبع درسي به همين نام در مقطع كارشناسي رشتۀ گردشگری در سال 1396 کریم حاجیزاده و پرویز پورکریمی نوشتند و در انتشارات سمت بهچاپ رسيد.
برنامۀ درسی بازنگریشدۀ کارشناسی رشتۀ گردشگری، سال 1395 بهنظر میرسد که آنچه در سرفصل دروس مدیریت جهانگردی و تبدیل آن به گردشگری صورت گرفته است، فقط تغییر عنوان واحد از «باستانشناسی ایران» به «باستانشناسی» است.
البته چون کتاب بهمنزلۀ منبع درسی برای گروه گردشگری تهیه شده، توجه به ماهیت میانرشتهای باستانشناسی و ارتباط آن با گردشگری توجیهپذیر است، اما باتوجهبه سرفصلهای پیشبینیشده و عنوان کتاب انتظار میرود که حداقل برخي از مهمترین محوطههای باستانشناسی ایران نيز بهتفصیل معرفي ميشدند يا حداقل يك پایگاه اطلاعاتی از محوطههای هر دوره و ویژگیهای مهم آثار باستانشناختی آنها بهصورت پیوست تهیه میشد.
بهنظر میرسد که این مبحث میتواند بهصورت مستقل نیز مطرح شود، اما بهعلت اهمیتی که سایت موزهها در جذب گردشگر دارند، بررسی آن در این کتاب چه با محتوای باستانشناسی ایران و چه با محتوای گردشگری باستانشناختی لازم و ضروری است.