چکیده:
میرزا عیسی وزیر (متوفای 1310 قمری) از سادات معروف و مشهور شهر تفرش است. نسب وی با 29 واسطه به امام زینالعابدین ع میرسد. وی فرزند میرزا موسی وزیر و داماد میرزا یوسف مستوفیالممالک (صدراعظم ناصرالدین شاه) است. میرزا عیسی از دولتمردان زمان ناصرالدین شاه قاجار است. وی از مستوفیان عظامی بود که به خطاب جنابی افتخار یافته بود و برای خدماتی که انجام داده بود، چندینمرتبه از سوی ناصرالدین شاه مورد تشویق قرار گرفته است. میرزا عیسی برخی از اموال خویش را در راه خیر مصرف کرده است. از نمونههای آن میتوان به مسجد و مدرسهای در حوالی پارکشهر تهران و همچنین بیمارسانی در محله حسنآباد اشاره کرد. هماکنون موقوفاتی از وی برجای مانده است که طبق وقف به آن عمل میشود. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است. در بخش اول، زندگانی میرزا عیسیخان بررسی شده است و در بخش دوم، به تبیین و شناسایی موقوفات وی پرداختهایم. در گردآوری اطلاعات علاوه بر استفاده از منابعی که در دوران معاصر به رشته تحریر درآمده همچون کتاب شرح حال رجال ایران از مهدی بامداد، سعی شد از منابعی که در دوره قاجار نگاشته شده اشت همچون چهل سال تاریخ ایران به تالیف محمدحسن خان اعتمادالسلطنه استفاده شود.
خلاصه ماشینی:
میرزا عیسی خان، وزیرِ ناصرالدین شاه قاجار بیان زندگانی، خدمات، و معرفی موقوفات برجایمانده از وی منصور رشیدی/علی قنبریان چکیده میرزا عیسی وزیر (متوفای 1310 قمری) از سادات معروف و مشهور شهر تفرش است.
(خسروی، 1394ش: 15) مسجد و مدرسۀ میرزا عیسی خان وزیر در سال 1295 قمری ساخته شده است.
پ) این مسجد و مدرسه از اراضی متعلق به سید میرزا عیسی معروف به وزیر احداث شده است.
(باقری، 1395: 4) روی سنگ مزار میرزا عیسی وزیر، آیۀ هُوَ «الْحَیّ الَّذی لا یمُوتُ» (فرقان: 25/58) حک شده است و سپس اشعار ذیل نوشته شده است: به تازگی ز چمن نوبهار کرد فرارخمید قامت سر و سحی ز محنت و غمهماره شیوۀ این چرخ سفلهپرور دونچنانکه تازهگلی را ز باغ پیغمبرچه نوگلی که به هنگام بذل پیش کَفَش مِهین وزیر که چون او به ملک ری نبدیرسول جدش موسیش باب و عیسی نام به سال سیزده و ده بُد ز هجرت خاتمبزرگوار و خدایا به عزت احمدبه روز حشر به پیش لوای پیغبر گرفت راه نفس در گلوی بلبل زار ز رنج و غصه شقایق سیه نمود دِثار ستم بود به بزرگان و جور بر ابرار به نیمچشم زدن برد و دل نمود فکارعطای حاتم و جود معن چه یکدیناربر آستان شهنشه امین و خدمتکاربزرگ مهر به تدبیر و آصفیآثارپس از هزار که بردش وبا به دار قراربه قدر و مرتبه و جایگاه هشت و چهاربکن ز رحمت خود سرفراز و برخوردار نکته: .
(مصاحبه با منصور رشیدی، مصاحبهگیرنده: علی قنبریان) در موقوفات میرزا عیسی خان وزیر آمده است که شبهای جمعه اطعام کنند و این سنت حسنه از آن زمان تاکنون ادامه دارد و بعداز نماز مغرب و عشا، در مسجد سفرهای پهن میشود.
برخی از مواردی که در آن نوشته شده است: الف) بیمارستان وزیری از ثلث اموال میرزا عیسی مشهور به وزیر احداث شد.