چکیده:
هدف این پژوهش، تدوین و تعیین اثربخشی برنامهای مبتنی بر مدل پردازش اطلاعات بر مهارتهای اجتماعی افراد دارای درخودماندگی با کنشوری بالا بود. این پژوهش از نوع شبهتجربی با طرح پیشآزمونـ پسآزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آن شامل همه نوجوانان دارای درخودماندگی با کنشوری بالا در شهر سیرجان بود که از بین افراد مراجعهکننده به مرکز اتیسم مهرک، ابتدا 12 نفر بهصورت هدفمند انتخاب و سپس بهصورت تصادفی به دو گروه آزمایش (6n=) و گواه (6n=) تقسیم شدند. در مرحله پیشآزمون، مقیاس درجهبندی مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوتـ نسخه والد و معلم (1990) و نیز مصاحبه نیمهساختاریافته با والدین و نوجوان روی گروه نمونه اجرا شد. برنامه آموزشی طی 12 جلسه دوساعته بهصورت هفتهای دو بار روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. 60 روز پس از پایان جلسهها، گروهها به لحاظ وضعیت مهارتهای اجتماعی بار دیگر ارزیابی شدند تا ماندگاری نتایج، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد، آموزش مهارتهای اجتماعی برمبنای این مدل به بهبود، تعمیم (مصاحبه با والدین و نوجوان) و ماندگاری مهارتهای اجتماعی منجر شده است. بنابراین آموزش مهارتهای اجتماعی متکی بر اصول مدل پردازش اطلاعات اجتماعی باعث بهبود، تعمیم و ماندگاری مهارتهای اجتماعی در نوجوانان درخودمانده میشود.
the purpose of this study was to elaborate the effectiveness of a program based on the information processing model on the social skills of people with high-functioning autism. This research was a semi-experimental design with pre-test, post-test and follow-up with control group. The research population consisted of all high-functioning autistic adolescents in Sirjan city and among autistic adolescents referred to Mehrak Autism Center, 12 subjects were randomly selected and divided into two experimental (n=6) and control groups (n=6). In order to measure social skills, Gresham & Elliott: Social skills rating system (1990) and semi-structured interviews with were used. The program was conducted twice a week in 12 sessions of two hours. 60 days after the end of the sessions, the groups were evaluated again regarding social skills status. The results showed that social skills training based on this model resulted in, generalization (interview with mothers and adolescents) and maintenance of social skills; So social skills training based on the principles of social information processing model leads to improvement, generalization and maintenance of social skills in adolescents with autism.