چکیده:
گستردگی عوامل‌مؤثر بر سازمان در سطوح ملی و جهانی یکی از چالش‌های عمده پیش روی سازمان‌ها در طراحی چشم‌اندازی مطلوب است، لذا درک محیط سازمان در جهت بهره‌گیری از فرصت‌ها و دوری از تهدیدهای آینده نیازمند رویکردی جدید، فراتر از روش‌های معمول پیش‌بینی و برنامه‌ریزی است. آینده‌نگاری راهبردی یکی از ابزارهای بررسی آینده است. پژوهش اکتشافی حاضر با ترکیبی از مدل‌های کیفی و کمی و با این رویکرد به رهگیری نیروهای پیشران مؤثر بر آینده گمرک پرداخته است. بدین منظور، مطالعه کلان‌روندها با روش پایش محیطی در شش حوزه بر مبنای تجزیه‌وتحلیل PESTEL صورت گرفته و سپس ضمن مصاحبه با خبرگان تصمیم‌ساز گمرک فهرستی از عوامل مؤثر شناسایی شدند که منجر به طراحی پرسشنامه‌ای با 30 عامل گردید. این پرسشنامه از طریق یک پنل خبرگان وزن‌دهی و تکمیل شده است. تحلیل داده‌ها که با روش تحلیل اثرات متقابل/ ساختاری و با نرم‌افزار میک‌مک انجام شده نشان می‌دهد نیروهای پیشران نظیر، ذینفعان و انتظارات عمومی، فرهنگ درستکاری و مبارزه با فساد، شفافیت قوانین و تسهیل رویه‌ها و گمرک مجازی بیشترین تأثیرگذاری را بر آینده سازمان خواهند داشت، بنابراین بایسته است تصمیم سازی کلان، برنامه‌ریزی راهبردی و شرایط آینده گمرک با توجه به نیروهای پیشران تأثیرگذار شناسایی‌شده ترسیم گردد.
Expansion of factors affecting an organization levels is one of the major challenges facing organizations in designing a favorable outlook, So Understanding the organization's environment in order to Benefit of opportunities and avoid threats requires a new approach, beyond the usual methods of planning and forecasting.Strategic foresight is one of the tools for future research. The present exploratory research with a combination of qualitative and quantitative models and with this approach has tracked the driving forces affecting the future of customs. For this purpose, Mega-trends were studied in six areas based on PESTEL and then In an interview with Customs experts, a list of effective factors was identified, which led to the design of a questionnaire with 30 factors. This questionnaire was weighted and completed through a panel of experts. Data analysis by the method of cross impact analysis in Micmac software shows that driving forces such as stakeholders and public expectations, a culture of honesty and the fight against corruption, transparency of laws and facilitation of procedures and virtual customs will have the greatest impact on the future of the Customs, Therefore Macro decision-making, strategic planning and future customs conditions should be outlined according to these driving forces.
خلاصه ماشینی:
در محيط پوياي امروزي ســازمان ها همواره با تغيير رودرروي اند و براي اينکه اثربخش تر باشــند نيازمند وفق دادن خود با اين شرايط هستند (الواني و همکاران ، ١٧٤:١٣٩٧) البته بعيد به نظر ميرسد ثبات دروني شـيوه ها، الگوهاي قديمي و اسـتراتژيهاي گذشـته يا موجود بتوانند راهگشـاي آينده اي مطلوب باشند و بقاي سازمان ها را در آينده اي ناپايدار، پيچيده و غيرقابل پيش بيني ناشي از سرعت روزافزون ٣۶۶ تضــمين نمايند، بنابراين شــناســايي روندها، پيشــران ها و عوامل اثرگذار بر آينده دغدغه ي بســياري از سازمان ها شده است (رشيد ارده و خزايي، ١٣٩٥، ٧٣) و هوشياري نسبت به محيط پيرامون آن ، دانش موردنياز درباره آينده احتمالي و مســيرهاي ممکن دســتيابي به آن را فراهم آورده اســت (حســين زاده شهري، غلامي و کوشکي، ١٣٩١،١).
بنابراين اين پژوهش با بهره گيري ترکيبي از روش آينده نگاري راهبردي يعني مصـــاحبه عميق با خبرگان ، پويش محيطي و تحليل اثرات متقابل و با الگوگيري از مدل هورتن به ره گيري نيروهاي پيشـران مؤثر بر آينده سازمان گمرک تا افق ١٤١٠ پرداخته است تا نتايج به دست آمده به عنوان راه حلي عملي، مديران سازمان را در شناسايي شايستگيهاي منابع انساني، تدوين استراتژيهاي راهبردي، کسب مزيت رقابتي پايدار و حفظ بقاء سازمان ياري نمايد.
Foresight- The journal of future studies, strategic thinking and policy, 1(1), 5-9.
org/en/media/newsroom/2019/november/wco- contribution-to-strategic-foresight-for-the-future-of-eu-customs.
WCO contribution to Strategic Foresight for the future of EU Customs.
, & Boumaaz,Y 2 Marczak, Engelke & Bohl 3 Switzer 4 Mega-online 5 Jain, N.
(
, 
, 
)
