چکیده:
پژوهش حاضر با هدفِ تدوین مدل سواد رسانه‌ای برای ارتقاء سرمایه اجتماعی در شهر یزد انجام شده و از روش ترکیبی، از نوع اکتشافی بهره برده و دارای بخش کیفی و کمی است. در بخش کیفی از روش گراندد تئوری، نظرات19 نفر از کارشناسان، در قالب مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختار یافته اخذ گردید. مصاحبه‌ها تبدیل به متن و فرآیند تحلیل داده‌ها و کدگذاری‌ها آغاز شد. برای سنجش رواییِ بخش کیفی، از راهبردِ تأیید مشارکت کنندگان و رویکرد همسوسازی استفاده شد. نتایج بخش کیفی نشان داد در صورتی که شرایط زمینه‌ای، ایجاد وعوامل مداخله‌گر کنترل شوند و استراتژی موردِ تأکید به کار رود، می‌توان به ارتقای سرمایه اجتماعی دست یافت. در بخش کمی، تعداد 364 نفر از شهروندان یزد به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای در دسترس، برای تکمیل پرسشنامۀ محقق ساخته، انتخاب شدند و پس از تحلیل آماری، یافته‌ها نشان داد میانگین متغیرهای پژوهش بالاتر از متوسط مورد نظر است.
The present study aims to develop a model of media literacy to promote social capital in the city of Yazd and uses a combined method, exploratory type and has a qualitative and quantitative part. In the qualitative part of the grounded theory method, the opinions of 19 experts were obtained in the form of in-depth semi-structured interviews. Interviews became transcripts and the process of data analysis and coding began. To assess the validity of the qualitative part, a participant validation strategy and a harmonization approach were used. The results of the qualitative section showed that if the underlying conditions, creation and intervening factors are controlled and the emphasized strategy is used, the promotion of social capital can be achieved. In the quantitative section, 364 citizens of Yazd were selected by available cluster sampling method to complete the researcher-made questionnaire, and after statistical analysis, the results showed that the mean of research variables is higher than the average.
خلاصه ماشینی:
سرمایه اجتماعی، از جملة پدیده‌های اجتماعی است که برای سنجش عوامل شکل‌گیری و نوسانات آن باید ضمن سنجش شاخص‌های مستقیمِ تأثیرگذار روی آن، حتما سایر عوامل را در نظر گرفت یکی از این عواملِ مهم در نوسانات سرمایه اجتماعی، رسانه‌ها هستند و تحقیقات علمی نشان می‌دهند که رسانه بر روی نوسانات سرمایه اجتماعی تأثیرات قابل توجهی دارند که به عنوان نمونه می‌توان به پژوهشی اشاره کرد که با هدف بررسي نقش رسانه‌های جمعی در شکل‌گیری سرمايه اجتماعي در بین شهروندان شهر يزد انجام شده است و به سنجش رابطه بين متغير ميزان استفاده از وسايل ارتباط جمعي با سرمايه اجتماعي و ابعاد آن (اعتماد اجتماعي، شبکه اجتماعی و هنجار اجتماعي) پرداخته است و نشان می‌دهد رابطه مستقيمي بين متغير مستقل تحقيق يعني ميزان استفاده از وسايل ارتباط جمعي با متغیر وابستۀ تحقیق یعنی، سرمايه اجتماعي و ابعاد آن (اعتماد اجتماعي، شبکه اجتماع و هنجار اجتماعي) وجود دارد(رسولی،پاک طینت،1390: 67).
) یافته‌های بخش کمی یافته‌های استنباطی پژوهش نشان می‌دهد میانگین همه سؤالات در قسمت عوامل علی به طور معنی داری از سطح متوسط بالاتر است و سؤال 59 (آموزش‌هایی که مخاطبان در طول حیات از خانه تا مدرسه و جامعه آموخته‌اند در سواد رسانه‌ای مؤثر است) و سؤال 45 (رسانه در ایجاد اعتماد بین مردم و دولت تأثیر دارد) رتبه‌های اول و دوم را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین میانگین میزان سواد رسانه‌ای به منظور ارتقاء سرمایه اجتماعی در بین شهروندان شهر یزد در بعد شرایط علی68/3 می‌باشد.
Developing Media Literacy in Cyberspace, Peter Long Publication, New York.
(
, 
, 
)
