چکیده:
تأثیرپذیری و تعامل ادبی در بین اقوام و فرهنگهای مختلف همواره وجود داشته است. در این تعامل جهانگردان، مستشرقان و ادیبان گامی مؤثر برداشتهاند. از جمله این مستشرقان میتوان به آنهماری شیمل، نویسنده، مترجم، شرقشناس، اسلامشناس و عرفانپژوه دورة معاصر اشاره کرد که ویژگیهای شخصیتی ـ علمی او، چه در جهان اسلام و چه در غرب شناخته شده است. او بیش از صد مقاله و کتاب به رشته تحریر درآورده است. یکی از برجستهترین آثار وی، بوستان معرفت میباشد که از کتاب تذکرۀالاولیاء عطار نیشابوری تأثیر پذیرفته است. این جستار بر آن است تا نخست آنهماری شیمل را به عنوان یک اندیشمند معاصر که در راستای شناساندن جهان اسلام، مذهب تشیع و عرفان گام مؤثری برداشته است، معرفی کند. سپس به بررسی تذکرۀالاولیاء و کتاب بوستان معرفت پرداخته و وجوه شباهت و تمایز آثار یادشده را نشان دهد. بدیهی است که برای تحقق این مهم ساختار و نیز محتوای دو کتاب مورد توجه قرار میگیرد
Literary Engagement: Comparative Study of Schimmel’s Garden of Myrtles and Attar’s Tadhkirat-ul-Awliya Abstract Traces of literary engagement and influence have always been well evident in different tribes and cultures. Tourists, orientalists and literary figures have taken effective steps in this concern. Annemarie Schimmel (7 April 1922 – 26 January 2003), the contemporary writer, translator, orientalist, researcher in Islam and gnosticism is an example of such orientalists, whose personality and scientific characteristics are well appreciated both in the world of Islam and the West. One of the most outstanding works of the scholar is `In the Garden of Myrtles: Studies in Early Islamic Mysticism’, written under the influence of Attar of Nishapur’s (c. 1145-c.) Tadhkirat ul Awliya. This study aims to introduce Schimmel, a contemporary scholar, who has taken effective steps to introduce the world of Islam, Shiism and gnosticism, while comparing and contrasting the two works, Tadhkirat ul Awlia and the Garden of Myrtles.
خلاصه ماشینی:
اشتفان ويلد در اين رابطه مي نويسد: «هدف پژوهش هاي آنه ماري شيمل که تا آخر عمر وي ادامه يافت ، آن بود که ترتيبي دهد تا فرهنگ اسلامي که در آثار ادبي و عرفاني تجلي يافته بود تنها در دسترس متخصصان اين رشته نماند، بلکه آن را به ديگر افراد تحصيل کرده و روشنفکر در اروپا و آمريکا معرفي کند تا ايشان بتوانند از اين طريق به درک عميق تري از دين اسلام نايل آيند» (ان د ب).
__________________________________________________________________________ ١ Lied der Rohrflöte از برجسته ترين آثار شيمل مي توان به بوستان معرفت اشاره کرد که در آن به استقبال از تذکرةالاولياء عطار نيشابوري رفته است .
٢- رويارويي شيمل با عطار و کتاب تذکره الاولياء بايستۀ ياداوري است که شيمل در سه مورد به استقبال تذکره الاولياء رفته است : نخست آن را به عنوان منبع ، استفاده کرده ، دوم از ساختار، سبک و شيوة نگارش اين کتاب در اثر خود الهام پذيرفته و سوم يکي از بخش هاي کتاب بوستان معرفت را به شيخ فريدالدين عطار اختصاص داده است (نک شيمل ١٩٨٢: ١٢٩-١١٩).
در همين بخش ، تذکره الاولياء را به عنوان مجموعه اي مهم از رواياتي دربارة اولياء توصيف مي کند و بر اين باور است که اين اثر به سبکي ادبي نگاشته شده که بر نسل هاي پس از آن بسيار تأثيرگذار بوده است (نک شيمل ، ١٩٨٢: ١٢٠-١١٩).
آنه ماري شيمل کتاب خود را در مقدمه ، اين گونه معرفي مي کند: «گزيدة پيش رو، يک گلچين محسوب مي شود و فراتر از آن رفته ، گردشي در ميان باغ هاي عرفان است و ما مي کوشيم گوشه هايي از يک پديده را آشکار کنيم که بي انتها است » (١٩٨٢: ٩).