جهانی شدن و القاعده مقاله

در این مقاله به بررسی رابطه بین دو پدیده جهانی شدن و القاعده پرداخته می شود. نویسنده معتقد است که القاعده به عنوان یک جنبش تروریستی ضد جهانی شدن در واکنش نسبت به سلطه آمریکا در سطح جهانی به ویژه کشورهای مسلمان شکل گرفته است . در ضمن این جنبش از جهتی نیز از ابزارهایی که جهانی شدن در زمینه تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی در اختیار آن قرار داده است به نحو احسن بهره برده است . در این پژوهش ابتدا به تشریح پدیده جهانی شدن و آثار و پیامدها و مقاومت هایی که در برابر آن صورت گرفته است پرداخته می شود. سپس به شرایط جهان اسلام یا کشورهای اسلامی در عصر جهانی شدن پرداخته می شود. پس از آن به جهانی شدن فرهنگی و دیدگاه های مختلف در آن خصوص با تاکید بر دیدگاه های برخی اندیشمندان اسلام گرا پرداخته خواهد شد . در این مبحث همچنین نگرش کل جهان اسلام و عرب در مورد جهانی شدن مورد بررسی قرار می گیرد. مبحث پایانی نیز به تشریح رابطه بین جهانی شدن و تروریسم ضد آمریکایی القاعده اختصاص یافته است.

بنابر اين تعبير القاعده به عنوان يکي از گروههاي مخالف جهاني شدن از طريق توسـل بـه اقدامات خشونت آميز عليه آمريکا که از نظر آن رهبري پروژه جهاني شـدن را بـر عهـده دارد مخالفت خود را ابراز مي کند. مفهوم جهاني شدن بيشتر به معني تداوم بين المللي شدن در اثر پيشرفت هاي سريع در تکنولوژي هاي ارتباطي و اطلاعاتي است که همگرايـي بين کشورها را افزايش داده است ؛ به حدي که سياست هايي که توسط يـک کـشور اتخـاذ مي شود پيامدهاي عميقي براي کشورهاي ديگر در بر دارد. منتقدان جهاني شدن را مي توان در دو طيف کلان مورد بررسي قرار داد: طيف اول افراد و گروه هاي جناح راست حمايت گرا و خاص گرا هـستند کـه از جهـاني شـدن بـه خـاطر آسيب هاي اقتصادي ، اجتماعي ، سياسي و فرهنگي که به کشور يا وطن آنهـا وارد مـي کنـد انتقاد دارند. سران القاعده در مواقع مختلف فشارهاي جهاني شدن به رهبري آمريکا يا بـه عبـارت ديگر سلطه اين کشور بر خاورميانه را محکوم کردنـد؛ بـن لادن در«اعلاميـه جهـاد عليـه آمريکايي هاي اشغالگر حرمين شريفين » و «بيانيه جبهه جهاني جهاد عليه ائتلاف صليبي - صهيونيــستي »(٢٠٠١ ,Swetnam &see:Yonah ) و ديگــر اظهارنظرهــا و بيانيــه هــاي خود(نگاه کنيد به : خسروي ، ١٣٨١) سلطه ، سرکوب ، تحقير، رنج و بي عدالتي اي را کـه در سراسر جهان عليه مسلمانان با حمايت مستقيم و غير مـستقيم غـرب بـه رهبـري آمريکـا صورت گرفته و مي گيرد محکوم و اقدامات تروريستي القاعده و ديگر گروههاي همفکر را عليه آمريکا و ديگر دول غربي به عنوان يک اقدام تدافعي توجيه کرده اسـت .