چکیده:
روند کاهشی وابستگی بازار جهانی نفتوگاز به تولید ایران، اقتصاد ایران را در برابر تحریمها آسیبپذیرتر مینماید. توسعۀ بخش بالادستی صنایع نفتوگاز، نیاز به دانش فنی و منابع مالی زیادی دارد. بعد از انقلاب اسلامی، قراردادهای خدماتی- بیع متقابل، بهمنظور توسعۀ بخش بالادستی صنایع نفتوگاز بهکار گرفته شده است. آخرین تحول این حوزه، تصویبنامۀ شرایط عمومی قراردادها و معرفی الگوی قراردادی IPC است. این قراردادها در معرض ریسکهای فراوانی هستند؛ ازاینرو، در این پژوهش بهمنظور درک جامع عوامل مؤثر بر ریسکها از رویکرد نظریۀ دادهبنیاد نظاممند با خطوط راهنمای تفسل استفاده شده است. یافتهها بیانگر این است که دو دستۀ عوامل «تحولات سیاسی بینالمللی» و «تحولات اقتصادی» شرایط علّی 44 ریسک شناساییشده در این پژوهش هستند. مهمترین آنها، ریسکهای وقوع جنگ و ناآرامی، تحریم سرمایهگذاری و تحریم فروش نفتوگازند. راهبردهای «امنیت سرمایهگذاری»، «تسهیل سرمایهگذاری» و «ترغیب سرمایهگذاری»، به دستۀ پیامدهای «نقش تأثیرگذار در بازار جهانی نفتوگاز» و «حضور مؤثر در بازار جهانی سرمایهگذاری» میانجامند. شرایط زمینهای اثرگذار بر راهبردها، «سازوکار تصمیمگیری» و «ماهیت سرمایهگذاری پروژههای بالادستی»اند و دستۀ عوامل «حکمرانی و حاکمیتی» و «توان خدمات مهندسی و قابلیتهای داخلی» به عنوان شرایط مداخلهای شناسایی شدند.
The declining trend of global oil and gas market dependence on Iranian production make Iran's economy more susceptible to sanctions. This challenging situation requires preserving current capacity and extra attempt to increase potential production capacity. Development of upstream sector of Iran oil and gas industry needs technical knowledge and huge financial resources. After the Islamic Revolution, BuyBack service contracts is used to develop the upstream sector. The latest development of this area is the introducing the IPC model. In this research, by literature review, interviewing experts, through TEFCEL guideline and GTM; risks of Upstream Investment Contracts, causal conditions, context, interventing conditions, action/interaction strategies and consequences are explained. Finding consist of a paradaim with 84 codes, which classified in 6 main categories.
خلاصه ماشینی:
مديريت ريسک قراردادهاي سرمايه گذاري پروژه هاي بالادستي نفت وگاز ايران ؛ رويکرد تفسل و نظريۀ داده بنياد رضا تهراني استاد گروه مديريت مالي و بيمۀ دانشکدٔە مديريت دانشگاه تهران سيد نصرالله ابراهيمي دانشيار گروه حقوق خصوصي دانشکدٔە حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران جواد ميثاقي فاروجي دانشجوي دکتري مديريت قراردادهاي بين المللي نفت وگاز دانشکدٔە مديريت دانشگاه تهران (تاريخ دريافت : ١٣٩٨/٣/٢٧ - تاريخ تصويب : ١٣٩٨/١١/١٣) چکيده روند کاهشي وابستگي بازار جهاني نفت وگاز به توليد ايران ، اقتصاد ايران را در برابر تحريم ها آسيب پذيرتر مينمايد.
ازاين رو، پژوهش پيش رو در چارچوب علمي ٢ تفسيرگرايي با بهره گيري از روش تحقيق داده بنياد نظام مند درپي آن است تا ريسک هاي قراردادهاي سرمايه گذاري بالادستي ، موجبات علّي ، زمينه اي ، مداخله اي ، راهبردها و پيامدها را شناسايي کند.
pdf در اين پژوهش ، ريسک رخدادي است که مانع دستيابي به اهداف قرارداد سرمايه گذاري بالادستي نفتي ، يعني اکتشاف و توسعه ، زمان ، هزينه ، کيفيت توافق شده و بعد از آن ، بهره برداري صيانتي از مخازن نفت وگاز در طول عمر قرارداد است و مديريت ريسک درواقع يک روند جامع شامل تشخيص ، ارزيابي ، مجموعه و طبقه بندي ، مراقبت و ديده باني و درنهايت هدايت هدف دار تمامي ريسک هاست ؛ به نحوي که تمام انحرافات [تا حد امکان ] از هدف و برنامه رفع شوند (گلاسنر و برگر، ١٣٩٥: ١٢٣).
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نتيجه هدف اين پژوهش ، تبيين الگوي مديريت ريسک قراردادهاي سرمايه گذاري پروژه هاي بالادستي نفت وگاز ايران بوده است .