چکیده:
برآورد تولید رسوب حوضههای آبخیز، یک امر مهم در طراحی سازههای آبی، مسائل زیستمحیطی و کیفیت آب رودخانهها است. یکی از متداولترین روشها برای برآورد میزان رسوب، روشهای تجربی است. با توجه به عدم قطعیت ارتباط بین تولید رسوب و عوامل مؤثر بر آن، روابط تجربی ارائهشده در این زمینه کارایی چندانی در این امر ندارند. این پژوهش به مدلسازی بار رسوب یکی از زیرحوضههای (زیرحوضه 2) حوضۀ آبخیز زایندهرود علیا پرداخته است. روش آن از نوع توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر روشهای آماری، میدانی و کتابخانهای است؛ بدینگونه که ابتدا منطقه به واحدهای همگن ژئومورفولوژی بخش شد، سپس نمونهبرداری خاک از عمق 30-15 سانتیمتری انجام گرفت و عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک در هر واحد همگن، تعیین و مدلسازی بار رسوب با استفاده از مدل رگرسیون کمترین مربعات فازی انجام گرفت. نتایج نشان داد که رسوب برآورد شدۀ کل زیرحوضه با روش رگرسیون کمترین مربعات فازی سالانه 625/2 تن در هکتار است که واحد همگن 10 حساسترین واحد همگن به فرسایش و تولید رسوب است. همچنین نسبت نیکویی برازش بین رسوب برآوردی مدل مذکور و رسوب مشاهدهای 73/0 است.
خلاصه ماشینی:
مدل سازي بار رسوب زيرحوضة دو حوضة آبخيز زاينده رود عليا با استفاده از روش رگرسيون کمترين مربعات فازي اميد مبارکي * ـ کارشناس ارشد آبخيزداري ، دانشگاه شهرکرد عليرضا داوديان ـ دانشيار گروه مرتع و آبخيزداري ، دانشگاه شهرکرد مهدي پژوهش ـ استاديار گروه مرتع و آبخيزداري ، دانشگاه شهرکرد عبدالکريم ويسي ـ دانشجوي کارشناسي ارشد ژئومورفولوژي ، دانشگاه تهران پذيرش مقاله : ١٣٩١/٠٨/١٠ تأييد نهايي : ١٣٩٢/١/٢٥ چکيده برآورد توليد رسوب حوضه هاي آبخيـز، يـک امـر مهـم در طراحـي سـازه هـاي آبـي ، مسـائل زيست محيطي و کيفيت آب رودخانه ها است .
نتايج نشان داد که رسوب برآورد شدة کل زيرحوضه با روش رگرسيون کمترين مربعات فازي سالانه ٢/٦٢٥ تن در هکتار است که واحد همگن ١٠ حسـاس تـرين واحـد همگـن بـه فرسايش و توليد رسوب است .
با توجه به وقت گير و پرهزينه بودن روش هاي مستقيم و واسنجي نشدن مدل هاي تجربـي بـرآورد رسـوب ، در ايـن پژوهش تلاش شد با بهره گيري از روش هاي فازي (رگرسيون کمترين مربعات فازي ) مدل سازي بار رسوب زيرحوضـة ٢ حوضة آبخيز زاينده رود عليا برآورد شود و نتايج اين مدل با رسوب مشاهده اي مقايسه شود.
نسبت نيکويي برازش بين رسوب مشاهده اي و رسوب برآوردي با استفاده از مدل رگرسيون کمترين مربعات فازي در اين زيرحوضه ، ٠/٧٣ محاسبه شد که با توجه بـه يافتـه هـاي پيشـين مدل برازشي بر داده ها داراي دقت مطلوبي است .