چکیده:
برنامه تحول سلامت با توجه سند چشم انداز20 ساله و سیاستهای کلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری از اردیبهشت ماه 1393 آغاز شد. هدف از اجرای طرح تحول سلامت برقراری عدالت در تأمین مالی و
بهرهمندی از سیستم مراقبتهای بهداشتی و درمانی، بهبود کیفیت خدمات، حفظشان و کرامت بیماران و نهایتا کاهش سهم مردم در پرداخت مستقیم هزینههای خدمات بهداشتی درمانی است. هدف مطالعه حاضر بررسی روند انواع هزینههای بهداشت و درمان طی سالهای 94-1381 و تعیین میزان مواجهه خانوارها با هزینههای کمرشکن در سال 1393 میباشد. نتایج نشان میدهند که با اجرای طرح تحول سلامت علیرغم کاهش سهم خانوارها در تأمین مالی هزینههای بهداشت و درمان و بیمه به 46 درصد، میزان پرداخت از جیب واقعی خانوار حدود 16 درصد افزایش یافته است. در سال 1393، به طور متوسط 5 درصد از خانوارهای شهری و 8 درصد از خانوارهای روستایی، با هزینههای کمرشکن مواجه شدهاند. همچنین در خانوارهای شهری و روستایی میزان مواجهه دهک اول تقریبا دو برابر کل کشور و به ترتیب برابر 9 و 13درصد میباشد.
The Iranian health transformation plan was commenced in May 2014, with regard to the 20-year National Vision and the general health policies imparted by the Supreme Leader. The goal of the implementation of this plan is to establish equity in financing and to benefit from health care systems, to improve quality services, to maintain and protect the health of patients, and to minimize the share of people in direct payments for health care services. This study aims to investigate the costs of health care during 2002-2015 and determine the households’ exposure to catastrophic expenditure in 2014. The results show that after the implementation of the plan, the real out-of-pocket payments of households increased by almost 16%, despite the reduction in householdschr('39') share in the financing of healthcare and insurance costs to 46%. In 2014, about 5 percent of urban households and 8 percent of rural households, on average, faced with catastrophic expenditure. In addition, exposure to catastrophic expenditure within the first deciles of rural and urban households is almost 9 and 13 percent, respectively
خلاصه ماشینی:
لزوم وجود عدالت در تأمين مالي بخش بهداشت و درمان و کاهش هزينه هاي پرداخت از جيـب خانوار که منجر به هزينه هاي کمرشکن ميشوند را ميتوان با استفاده از دو نـوع عـدالت صـيانتي و توزيعي بيان کرد: • در قلمرو عدالت صيانتي، عدالت شکلي اقتضا ميکند که جان ، مال و آبروي تمامي افراد به طـور برابر از تعرض مصون باشند و نيز از جان ، مال و آبروي تمامي افراد به طور برابـر حفاظـت شـود(٧)، بنابراين باتوجه به اين که سلامت يکي از نيازهاي اوليه در همه جوامع ميباشـد، شـيوه هـاي تـأمين مالي در نظام سلامت بايد به گونه اي باشند که پرداخت هزينه هاي بهداشـت و درمـان توسـط افـراد منجر نشود درمعرض فقر قرار بگيرند.
بنابراين براي تعيين اين که آيا مشارکت در تأمين مـالي بخـش بهداشت و درمان عادلانه بوده است يا خير ميتوان از دو رويکرد استفاده کرد: الـف - رويکـرد هزينـه هـاي کمرشـکن واگسـتاف و ون دورسـلر( van &Wagstaff (Doorslaer براي محاسبه هزينه هاي کمرشکن از رابطه زير استفاده ميشود: (رجوع شود به تصویر صفحه ) که در آن ، R، سهم مخارج پرداخت از جيب (مستقيم ) براي بهداشت و درمان از کل مخارج خانوار و يا از کل مخارج غيرغذايي خانوار؛ T، پرداخت از جيب (مستقيم ) براي مراقبت از سـلامت ؛ X، کـل مخارج خانوار و (X-f)x ، مخارج غير غذايي خانوار يا مخارج احتياطي را نشان ميدهد.
باتوجـه بـه نمـودار (٤)، با درنظر گرفتن سطح آستانه ٤٠ درصد به عنوان سهم هزينه هاي بهداشت و درمـان از هزينـه - هاي غيرخوراکي براي خانوارهاي شهري، ميـزان مواجهـه کـل خانوارهـاي شـهري بـا هزينـه هـاي کمرشکن ، ٥ درصد اما ميزان مواجهه دهک اول بيش از دو برابر کل کشور و برابر ٩ درصد ميباشد.