چکیده:
امروزه دانشگاهها به وظیفه اصلی خود که همان فلسفه وجودی دانشگاه است بهطور بایسته و شایسته عمل نمیکنند. در بُعد آموزش، محتوای آموزشی با نیازهای فراگیران و جامعه متناسب نیست، در بُعد پژوهشی نیز، خروجیها به مشکلات و تنگناهای فعلی مردم و جامعه ناظر نیست. از اینرو مسئلهمحوری نه در آموزش و نه در پژوهش وجود ندارد؛ به همین دلیل، دانشگاه مسئولیت اجتماعی خود را ادا نمیکند. دین اسلام که به فراگیری دانش تأکید زیادی دارد و علمآموزی را ارزش میداند، بسیار سفارش کرده است دانشی که فرا گرفته میشود اولاً علم نافع باشد؛ ثاًنیا به دانستهها عمل شود. در این صورت طبق نظر برخی اندیشمندان میتوان به چنین دانشی عنوان علم دینی اطلاق کرد و دانشگاهی که اینگونه باشد را میتوان دانشگاه اسلامی دانست. این پژوهش درصدد است باتوجه به تعریف مسئلهمحوری، مؤلفههای دانشگاه مسئلهمحور را استخراج کند و با استفاده از روش تحلیل مضمون به الگوی دانشگاه مسئلهمحور دست یابد. مضمونهای فراگیر بهدست آمده درواقع متغیرهای اصلی الگوی دانشگاه مسئلهمحور است که عبارت است از: نظام آموزشی نیازمحور، تعامل با خدمتگیرندگان، تجاریسازی، نظام پژوهشی مسئلهمحور، مدیریت منابع مالی، امکانات و پشتیبانی، یادگیری سازمانی و مدیریت دانش، فرهنگ دانشگاهی، مدیریت منابع انسانی و نظام مدیریتی دانشگاه.
These days, universities do not carry out their own task, containing the main philosophy of universities, properly. In the educational dimension, the contents are not devoted to the real requirements of learners and the societies, and in the research aspect, the outputs do not address the current problems and blockages for the people and societies. Hence, problem-orientation neither flows in education, nor does it in research. As a result, universities are not able to carry out their social responsibilities. The religion of Islam, placing great emphasis on the acquisition of knowledge and acquiring science, highly recommends that the acquired knowledge must be first of all beneficial, and second, be put into practice. According to some thinkers, if this is the case, such knowledge can be referred to as religious science, and the university providing such knowledge is likely to be considered an Islamic university. Based on the definition of problem-orientation, this research is intended to identify the components and the model of problem-oriented university using content analysis method. The comprehensive themes obtained indeed contain the main components of the problem-oriented university model, including need-based education system, interaction with the service receivers, commercialization, problem-oriented research system, financial resource management, facilities and support, organizational learning and knowledge management, university culture, human resource management and university management system.
خلاصه ماشینی:
پژوهشهایی هم که انجام میشود نیز یا دربارۀ «مسئله محوری» بوده که به طور کلی به مشکل «نامسئله محوری» پرداخته اند و بدون ارائه راه حل مشخص ، به صورت سلبی بحث کرده یا در صدد ارائه الگوی دانشگاهی بوده که این دسته از پژوهشها نیز به مسئله محوری آن هم در سطح دانشگاهی یا اصلا نپرداخته یا به طور کلی و مجمل به آن اشاره ای کرده است ؛ از این رو با توجه به اهمیت نهاد دانشگاه برای جامعه از ابعاد مختلف ، که در جای خود مورد بحث قرار گرفته است و نیز اهمیت مقوله «مسئله محوری» که در سطور بالا مطرح شد، ضروری به نظر میآید که الگویی برای «دانشگاه مسئله محور» تدوین شود.
پیشینه پژوهش به منظور بررسی پژوهشهایی که پیش از این درباره مقوله های علم نافع ، رویکرد غایتگرایانه ، مسئله محوری و ارائه الگوی دانشگاهی صورت پذیرفته است ، این پژوهشها در قالب جدول ذیل ٢ و براساس نویسنده (گان )، سال انتشار، روش پژوهش ، اهداف (یا پرسشهای) پژوهش و مهمترین یافته های پژوهش با یکدیگر مقایسه میشود.
مضمونهای سازمان دهنده و مضمونهای فراگیر (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) یافته های پژوهش با توجه به تحلیل مضمون صورت پذیرفته ، استخراج مضمونها و دسته بندی آنها مشخص شد که الگوی دانشگاه مسئله محور، دهُ بعد دارد که عبارت است از: نظام تربیتی آموزشی، ارتباط و تعامل با خدمت گیرندگان ؛ تجاریسازی و بازاریابی خدمات آموزشی و پژوهشی، نظام پژوهش ، مدیریت منابع مالی، امکانات ، پیشنیازها و پشتیبانی، یادگیری سازمانی و مدیریت دانش ، فرهنگ دانشگاهی، مدیریت منابع انسانی، نظام اداره و برنامه ریزی دانشگاه .