چکیده:
تک درخت انتظار نام مجموعه شعری صفر محمد فایض است که به دلیل پرسوز بودن متن کلام، که دنیایی از درد، رنج، غم، یاس و ناامیدی، هجرت و امثال آن در آن نهفته است، برای این اثر برجستهگی و امتیاز خاصی بخشیده است. این نوشته به هدف ارجگذاری به مقام والای آن شاعری که قسمتی از عمرش را فدای خدمت به زبان فارسی دری کرده بود با در نظر داشت روش کتابخانهای ترتیب گردیده است. چون محتوای اشعار وی از دید زیباییشناختی دارای ویژگیهایی است که نسبت به اشعار بیشتر کسانی که هم دوره و هم پایه فایضاند، از مقام و مرتبت والایی برخوردار است. تک درخت انتظار در حقیقت بیانگر فراز و و فرود زندگی شاعر است. صمیمیت در بیان گفتار، فراهنجاری و هنجارگریزی ادبی و زبانی، صورخیال که همه آنها از بخشهای صورتگراییاند، موجب زیبایی و دلانگیزی این اثر شدهاند.
خلاصه ماشینی:
بررسی زیباییشناسی مجموعه اشعار «تک درخت انتظار» از دید صورتگرایی اقبال حسام 1 چکیده تک درخت انتظار نام مجموعه شعری صفر محمد فایض است که به دلیل پرسوز بودن متن کلام، که دنیایی از درد، رنج، غم، یأس و ناامیدی، هجرت و امثال آن در آن نهفته است، برای این اثر برجستهگی و امتیاز خاصی بخشیده است.
عاطفه هر صفحهای از صفحات کتاب تک درخت انتظار، پر از غم، شادی، امید، یأس، عشق، نفرت، انتظار، آه و اسفی که روح جامعه را قبض کرده است و گلون، آن را، چنان فشرده که هیچ شعری که بدون این صفات باشد، قابل رویت و دریافت در متن کتاب تکدرخت انتظار نیست، گویی شاعر خود همان جامعه بوده و همه این اوصاف جان و تنش را در حال بلعیدن هستند، به یقین که فایض خودش قصد نداشته تا اینگونه شعر بسراید، بلکه به صورت عمدی و ناخودآگاه مسیر خواست شاعر تغییر و تحول کرده و لب به چنین سخنانی گشوده.
کاخ بلند قامتم راکت زدی چون دارالامان مخروبه دست تو هم از سر بنایم میکنی واضع و آشکار است که بسیاری از اشعار فایض فاقد تصویر خیالاند، تصویری که قدما برای آن تعریفی قایل شدهاند؛ درحالیکه در ادبیات معاصر از ارزش بالایی برخور دارند؛ چون شاعر زمانی که نتوانسته از میوه خیال استفاده کند به سراغ عاطفه رفته و از آن کمک خواسته است ولی باید دانست که صورخیال خود تمییز کننده زبان شعر است در مفهوم وسیع آن.