چکیده:
در این تحقیق نویسنده در پی برشمردن برخی از عادات پسندیده و نکوهیده از منظر قرآن کریم است. اینکه چه عاداتی مورد تأیید اسلام بوده و چه عاداتی را اسلام نکوهش کرده است؛ دسته اول مانند اهدای سلام به همدیگر، صداقت و راستگویی، تواضع و فروتنی در برابر یکدیگر، همیشه به یاد خداوند متعال بودن در تمام حالات، علمآموزی و یاد دادن آن به دیگران، امر به زیباییها، احسان و احترام به والدین و دسته دوم عاداتی که ناپسند و مذموماند و زندگی انسان را به سمت تباهی و سقوط سوق میدهند. مانند زندهبهگور کردن دختران، حریص بودن که باعث تضییع حق بقیه انسانها میشود، از یاد بردن یاد خدا، نفاق و دورویی، پیروی کورکورانه از سرگذشت پیشینیان، مرتکب شدن اعمال ناشایست، عادت به دروغگویی که سلب اعتماد اجتماعی را در پی دارد، خود ارضایی، نوشیدن مشروبات الکلی، کفران نعمتهای پروردگار و کمفروشی؛ و دهها عادت پسندیده و نکوهیدهای که احصاء و شمارش آنها در این مقاله گنجایش ندارد.
خلاصه ماشینی:
اين موضوع در ميان روانشناسان و متوليان تربيتي قابل انکار نيست و موارد بسياري درآيات قرآن کريم و روايات نيز بيان شده است که عوامل شرک و بت پرستي اقوام پيشين را عادات ناپسند آنان معرفي کرده است ، بنابراين روش تربيتي عادت در قرآن از جايگاه ويژه اي برخورد بوده آثار و پيامدهاي مثبت و منفي را براي آن بيان کرده است .
عادت ها جزء لاينفک زندگي انسان محسوب شده و تأثير آن در تمام ابعاد زندگي چه در قالب عادت هاي مثبت ، پسنديده و کارساز و چه در قالب عادت هاي منفي که داراي پيامدهاي متعدد بوده ، غيرقابل انکار است ؛ بنابراين ضرورت پژوهش پيرامون آن با نگاه به آموزه هاي اسلامي مانند آيات قرآن کريم و روايات و تحليل و بررسي آن از اين منظر مي تواند راهگشايي براي تقويت عادت هاي مثبت در راستاي تکامل و ترقي انسان و کسب فضايل و ارزش هاي تربيتي و تغيير عادت هاي منفي براي رهاي از پيامدهاي نامطلوب و چالش برانگيز آن در تمام مراحل زندگي باشد، لذا در اين پژوهش تعريف عادت از منظر دانشمندان ، کشف و شناسايي ارتباط پديدة عادت ها در آموزه هاي اسلامي، تبيين تحليلي آموزه هاي اسلامي به مقولۀ عادت ها و شناسايي عادات پسنديده و ناپسند در قرآن کريم مورد بررسي قرار خواهد گرفت .