چکیده:
افق چشم انداز ١٤٠٤ بیان می دارد ایران میبایست در سال های منتهی به این برنامه بیست ساله، کشور
اول منطقه به لحاظ اقتصادی باشد. عموما اولین نکتهای که پس از ارائه اینگونه برنامهرها مورد توجه قرار
می گیرد، ایجاد ظرفیتهای جدید اقتصادی است. فارغ از اینکه حفظ مزیت های نسبی گذشته نیز باید در
دستور کار قرار گیرد. ایران به عنوان کشور اول تولیدکننده و صادرکننده زعفران در سالهای گذشته
شناخته شده است. آنچه در افق چشم انداز ١٤٠٤ می بایست مدنظر قرار گیرد این است که مزیت بالی
تولیدی و صادراتی در این محصول و محصولت مشابه تا پایان این دوره حفظ گردد. لذا در این تحقیق به
منظور بررسی جایگاه ایران در بازار جهانی زعفران، ابتدا ساختار بازار این محصول در گذشته با استفاده از
دو شاخص نسبت تمرکز و هرفیندال-هیرشمن تعیین گردید و سپس نتایج با الگوی ARIMA برای
سال های افق چشم انداز پیش بینی شد. نتایج نشان داده است که بازار این محصول در گذشته عموما
انحصار بسته بوده و در بسیاری از سالها ایران به عنوان کشور مسلط بازار بوده است. در سال های آتی
نیز بازار شکل سابق خود را خواهد داشت. ولی نکته قابل توجه بروز رقیبهای جدی در بازار جهانی به
مانند افغانستان و امارات متحده عربی است. جهت مقابله با افزایش نفوذ این دو کشور سیاستهای
کنترلی جهت انتقال پیاز زعفران به افغانستان و سیاست های تجاری مناسب به منظور کاهش واسطه گری
کشورهایی به مانند امارات متحده عربی توصیه می گردد.