چکیده:
به دلیل افزایش بلایای طبیعی و آثار آن بر افراد، تأکید بر نقش عوامل معنوی در مواجهه با آنها افزایش یافته است؛ ولی هنوز پژوهشها به روشنی به تبیین این عوامل نپرداختهاند. پژوهش حاضر با هدف بازنمایی فرآیند نمود باور به خدا و روز قیامت در تابآوری زلزلهزدگان سرپلذهاب انجام شد. رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع داده بنیاد بود. بدینمنظور 27 نفر از زلزلهزدگان کرمانشاه به روش نمونهگیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق مورد مطالعه قرار گرفتند. دادهها پس از جمعآوری، ثبت و کدگذاری در قالب مقولههای اصلی دستهبندی و از راه فنون کدگذاری اشتراوس و کوربین، کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی تحلیل شدند. براساس نتایج بهدست آمده، باور به خدا و روز قیامت به عنوان مقوله هستهای انتخاب شد. شرایط علّی عبارت از معرفت و توکل به خدا، اعتقاد به قضا و قدر الهی و اجرای عدالت بود. اتحاد و انسجام به عنوان شرایط زمینهای و انجام فعالیتهای مذهبی به عنوان شرایط واسطهای انتخاب شد. راهبردهای مورد استفاده زلزلهزدگان برای مقابله با زلزله و پیامدهای آن عبارت بود از: نوعدوستی و الگوگیری؛ درنهایت پذیرش و نگاه به زندگی به عنوان وسیله نه هدف به عنوان پیامد این الگو معرفی شد. این مطالعه تصویری روشن از فرایندها، پاسخها و بهبودی پس از بلایا ارائه کرد. یافتههای این پژوهش میتواند به ایجاد پاسخهای مؤثر و سریع در بازماندگان بلایا کمک کند.
Due to increasing natural disasters and its effects on society, emphasis is placed on the role of spiritual factors in dealing with them; but research has not yet clearly elucidated these factors. The purpose was to explore the process of Belief in God and the Day of Judgment in resilience of earthquake survivors. The approach was qualitative (grounded theory). 27 Kermanshah earthquake survivors were studied through theoretical and purposive sampling using in-depth interviews. The data analyzed using Corbin and Strauss coding techniques. Based on the findings, Belief in God and the Day of Judgment was chosen as the main category. Cause condition (trusting in God, believing in divine justice, and administering justice) in survivors of earthquake under contextual conditions (unity and cohesion) and intermediate conditions (performing religious activities) they used strategies such as altruism and modeling. Finally, accepting and looking at life as a means rather than a goal were introduced as a consequence of this model. This study presents a clear explanation of the processes, responses, and post-disaster recovery. The findings can lead to create effective responses in disasters survivors.
خلاصه ماشینی:
نگاه عینی و کمّی به این پرسش، اگرچه میتواند در آشکارسازی اهمیت معنویت و باورهای مذهبی توسط پژوهشهای انجام گرفته راهگشا باشد، اما در شناخت نقش متغیرهای روانشناختی، فرهنگ جامعه، تجربیات زیسته، انگارها و پیشفرضهای ذهنی و هیجانهای مؤثر بر این تجربه ناتوان ا > پس با توجه به نقش فرهنگ اسلامی دخیل در ارزشها و باورهای مذهبی و نیاز به شناسایی ویژگیهای فرهنگی مؤثر در معنویت و به دنبال آن تابآوری، این خلأ نسبت به کشورهای دیگر بیشتر احساس میشود؛ بنابراین بازنمایی نمود ایمان و باور به خدا در زلزلهزدگان کرمانشاه، Hou, Ko & Shu İkizer بررسی دقیقتر تابآوری و شناسایی عوامل مذهبی/ معنوی اثرگذار بر آن در بافتی که مردمان آن زلزله را تجربه کرده و توانستهاند با ناملایمات و شرایط نامساعد پس از آن کنار بیایند، تبیین بهتری برای نقش معنویت در تابآوری در برابر بلایا فراهم میآورد و به افراد کمک میکند بهتر و راحتتر برای مقابله با بحران و بلا کنار بیایند.
5. راهبردها در فرآیند باور به خدا و روز قیامت در زلزلهزدگان کرمانشاه «الگوگیری»: یافتههای مبتنی بر روایتها در این پژوهش نشان داد که شرکتکنندگان به سبب راهنمایی گرفتن از قرآن و پیامبران، اولیا و بزرگان را سرمشق قرار دادن، والدین و آدمهای تابآور و صبور را الگوی خود قرار دادن و تأثیر و تأثر پذیرفتن از یکدیگر، رهبری و هدایت مردم و انتقال تجربیات خود به دیگران توانستند با زلزله و پیامدهای آن بهتر کنار بیایند؛ برای مثال برخی از مشارکتکنندگان در این باره بیان کردند: «خیلیها که ایمان ضعیفتری دارند و دیرتر با با این بحران و مصائب و مشکلات آن کنار میآیند، وقتی میبینند که دیگران دوباره زندگی خود را از سر میگیرند و نا امید نمیشوند، آنها هم به زندگی روزمره خودشان برمیگردند» (ش1).