چکیده:
زمینه و هدف: اگزیستانسیالیسم از جمله مکاتب سنتی است که در فلسفۀ معاصر مطرح میشود و توانسته در بسیاری از حوزه های علوم انسانی مثل ادبیات، هنر و بویژه روانشناسی، جایی برای خود باز کند. نظریه‌پردازان و اندیشمندان روانشناسی دیدگاهها و رویکردهای متفاوتی در این خصوص ارائه داده‌اند. یالوم یکی از روان‌درمانگران اگزیستانسیال معاصر است که به افراد در مواجهه با مسائل زندگی از قبیل انزوا، بیگانگی، بی‌معنایی (پوچی)، ترس از مرگ، درد و رنج کمک میکند. در نظریۀ روان‌درمانگری وی پرسش دربارۀ معنای زندگی، مهمترین و ضروریترین مولفه است که اساس روان‌درمانگری او بشمار میرود. در این پژوهش سعی میشود معنای وجودی و راههای دستیابی به مفهوم معنای زندگی و همچنین ارائۀ راهکارهایی برای مقابله با معضل بی‌معنایی در بوستان و گلستان سعدی بررسی شود.
روش مطالعه: روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و روش تنظیم آن توصیفی - تحلیلی است. در این پژوهش از کتابها و مقاله‌ها و پژوهشهای موجود درخصوص سعدی و یالوم و دیگر منابع مکتوب موجود در این زمینه استفاده شده است. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، بوستان و گلستان سعدی به تصحیح غلامحسین یوسفی و آثار ترجمه شده (سپیده حبیب) از اروین یالوم روان‌درمانگر معاصر است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش گویای آن است که با وجود تفاوت فرهنگی، زمانی و بعد مکانی، هر دو اندیشمند به زبان و شیوه‌ای تقریبا یکسان در صدد ارائۀ راهکارهایی برای دستیابی به معنای واقعی زندگی و رهایی از پوچی و بی‌معنایی هستند. یکی از این راهکارها ارزشهای اخلاقی است. از نظر سعدی زندگی ذاتا پوچ و بی‌معناست، اما ارزش قابل‌ملاحظه‌ای دارد که خود بشر مبدع آن است و آن منوط به رعایت یک سری اصول اخلاقی است.
نتیجه‌گیری: سعدی سعی میکند تفکر در مورد معنای زندگی را بیاموزد. هدف او، هدایت انسان بسوی فضایل اخلاقی و ایجاد معنا در زندگانی است؛ بشرطی که آمادۀ پذیرش سختیها و رنج بردن دربرابر مشکلات بعنوان بخشی از فرایند یافتن معنی باشیم. واژه هایی که از دل سعدی برمیخیزد، صادقانه و عمیقتر از آن است که انسان کوچکترین رنگی از فریب در آن ببیند. سخنهای او با گذار چندین قرن هنوز کاربردی و ارزشمند است، همانطورکه هنرجو برای فعالیتی که درگیر آن است، به آموزگار رجوع میکند، بیمارانی (مخاطبان) که درگیر زندگی و مشکلات آن و روان‌نژندی هستند میتوانند برای حل مشکلات و رفع نقصها و آشفتگیهای وجودی به آثار سعدی مراجعه کنند و با تامّل در گفته‌ها و شعرهای او و بکارگیری این نکته‌ها در خود حالتی را بدست آورند که برای بهبود زندگی و رهایی از پوچی مفید باشد. بنابراین هرچه انسان بیشتر به کیفیت زندگی خود و ارزشهای اخلاقی از قبیل فداکاری، نیکی، احسان، گذشت و نوع‌دوستی توجه داشته باشد، زندگی برایش معنادارتر خواهد شد.
BACKGRUND AND OBJECTIVES: Existentialism is one of the traditional schools in contemporary philosophy and has been able to open its place in many fields of humanities such as literature, art and especially psychology. Psychological theorists and thinkers have offered different views and approaches in this regard. Yalom is a contemporary existential psychotherapist who helps people deal with life issues such as isolation, alienation, meaninglessness (fear), fear of death, pain and suffering. In his theory of psychotherapy, the question of the meaning of life is the most important and necessary component that is the basis of his psychotherapy. In this research, we try to study the existential meaning and ways to achieve the meaning of life, as well as to provide solutions to deal with the problem of meaninglessness in Saadi Park and Golestan.
METHODOLOGY: The method of collecting library information and the method of organizing it is descriptive-analytical. In this research, books, articles and existing researches about Saadi and Yalom and other written sources in this field have been used. The study area and society are Saadi Park and Golestan, edited by Gholam Hossein Yousefi and translated works (Sepideh Habib) by Ervin Yalom, a contemporary psychotherapist.
FINDINGS: The research findings indicate that despite the cultural, temporal and spatial differences, both thinkers in almost the same language and manner seek to provide solutions to achieve the true meaning of life and get rid of emptiness and emptiness. They are semantic. One of these strategies is moral values. For Sa’adi, life is inherently absurd and meaningless, but it has a considerable value that man himself is the creator of, and it depends on the observance of a series of moral principles
CONCLUSION: Sa’adi tries to learn to think about the meaning of life. His goal is to guide man towards moral virtues and create meaning in life; Provided that we are ready to accept hardships and suffer in the face of adversity as part of the process of finding meaning. The words that arise from Saadi's heart are sincere and deep enough for man to see the slightest hint of deception in it. His words are still practical and valuable after several centuries, just as the student turns to the teacher for the activity he is involved in. Existential turmoil should refer to Saadi's works and by reflecting on his sayings and poems and applying these points in themselves to obtain a state that is useful for improving life and getting rid of emptiness. Therefore, the more a person pays attention to his quality of life and moral values such as sacrifice, kindness, benevolence, forgiveness and altruism, the more meaningful life will be for him.
خلاصه ماشینی:
يالوم نيز تا حدودي در معنايابي به فرانکل توجه داشته است و دو نظر متناقض به دين و مذهب درخصوص معناي زندگي در نظريۀ او ديده ميشود؛ او از طرفي زندگي را ذاتاً بيمعنا ميداند و هيچ نقشـــي براي دين و مذهب قائل نيســـت و «اســـتفاده از قانون الهي براي معنابخشي زندگي را توهين به شعور انساني و محدودکنندة آزادي انسان ميداند» (بررسي تنهايي اگزيستانسيال در دنياي مدرن و روشــهاي مواجهه با آن با تکيه بر آراء اروين يالوم ، مظاهري، عباس زماني: ص ٩١)، اما از طرف ديگر زندگي افراد مذهبي و خداباور را معنادارتر از بيدينها ميداند و پوچ گرايي انسانهاي مدرن را به کمرنگ شدن دين در زندگي آنها ربط ميدهد.
او همچون روان درمانگران وجودي ازطريق ارتباط کلامي «معني راستين و حقيقي زندگي که موجب رهايي و سلامت رواني حتي استعلاي انسان ميشود را به آنها گوشزد ميکند» (شيوة بيان سعدي در برخورد با افسردگي در بوستان و گلســـتان ، خانيان : ص ١٨٤) و امکان تجربۀ رفتار اخلاقي والاتري را ميدهد که در هريک از اين رفتارها هدفي نهفته است .
مورد ديگر کشف يا جعل معنا از ديدگاه سعدي است ؛ يعني آيا جهان ذاتاً داراي معناست و ما بايد معناي جهان را کشف کنيم ؟ يا اينکه جهان پوچ و بيمعناست و ما بايد با اين بيمعنايي مبارزه کنيم و معنايي براي زندگي خود بسازيم ؟ يــار نــاپــايــدار دوســـــت مــدار دوســــتــي را نشــــايــد ايــن غــدّار..
Psychotherapy and the search for happiness based on the existential perspective of Fan, translated by AhmadReza Kiani, Yasman Jamshidian, Tehran: Arjmand book, p.
(
, 
, 
)
