چکیده:
زمینه و هدف: حاشیهنشینی و سکونت در زاغهها و حاشیه شهرهای بزرگ، همواره بسترساز معضلات و جرائم فراوانی است. یکی از مهمترین دلایل عمیق شدن این معضلات، فقر آگاهیهای اجتماعی ساکنان این مناطق است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حاشیهنشینی بر وقوع جرائم اجتماعی، با در نظر گرفتن نظریه شکاف دانش اجتماعی در مناطق حاشیهنشین کلانشهر زاهدان است. روششناسی: پژوهش از نوع کاربردی- پیمایشی و در زمره مطالعات مقطعی است. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان، کارشناسان اجتماعی فرمانداری، کارشناسان معاونت اجتماعی نیروی انتظامی شهرستان زاهدان و کارشناسان معاونت اجتماعی اداره کل بهزیستی استان بودهاند. مصاحبه حضوری و یک پرسشنامه دو قسمتی محقق ساخته با روایی مطلوب و پایایی (85/0=r)، ابزار جمعآوری دادهها بوده و تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزار آماری،Spss انجام شده است. یافتهها و نتیجهگیری: نتایج حاکی از آن است که پیچیدگی مؤلفههای محیط اجتماعی حاشیه شهرها و تهدیدهای متعدد آن از یکسو و مسئله شکاف دانش و فقر آگاهیهای اجتماعی ساکنان آن از سوی دیگر، هر کدام به نوبه خود میتواند بسترساز مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی عدیدهای در جامعه باشد که همه این معضلات و تبعات ناشی از آن، تهدیدهای مهم و جدی در افزایش وقوع جرائم اجتماعی و همچنین در برقراری و بسط امنیت مناطق حاشیهای و نهایتاً اجتماعات شهری به شمار میآید.
Background and Aim: Suburbanization and living in slums and suburbs of big cities are always the bedrock of many problems and crimes. One of the most important reasons for the deepening of these problems is the lack of social awareness of the inhabitants of these areas. The purpose of this study is to investigate the effect of marginalization on the occurrence of social crimes, considering the theory of social knowledge gap in the suburbs of Zahedan metropolis. Methodology: The research is applied-survey and is among the cross-sectional studies. The statistical population of the study were political and social experts of Sistan and Baluchestan province, social experts of the governorate, experts of social deputy of Zahedan police force and experts of social deputy of the general welfare department of the province. Face-to-face interview and a two-part researcher-made questionnaire with good validity and reliability (r = 0.85) are data collection tools and data analysis was performed at both descriptive and inferential levels using statistical software, SPSS. Findings and Conclusion: The results indicate that the complexity of the components of the suburban social environment and its numerous threats on the one hand and the problem of knowledge gap and poverty of social awareness of its inhabitants on the other hand, each in turn can lay the groundwork for many cultural, social and economic problems. It should be in the society that all these problems and their consequences are important and serious threats in increasing the occurrence of social crimes as well as in establishing and expanding the security of marginal areas and finally urban communities.
خلاصه ماشینی:
يافته ها و نتيجه گيري : نتايج حاکي از آن است که پيچيدگي مؤلفه هاي محيط اجتماعي حاشيه شـهرها و تهديدهاي متعدد آن از يک سو و مسئله شکاف دانش و فقر آگاهي هاي اجتماعي ساکنان آن از سوي ديگر، هر کدام به نوبه خود مي تواند بسترساز مشکلات فرهنگي ، اجتماعي و اقتصادي عديده اي در جامعه باشد کـه همه اين معضلات و تبعات ناشي از آن ، تهديدهاي مهم و جدي در افزايش وقوع جرائم اجتماعي و همچنين در برقراري و بسط امنيت مناطق حاشيه اي و نهايتا اجتماعات شهري به شمار مي آيد.
از سوي ديگر بايد در نظر داشت که مناطق حاشيه نشين محل اصلي اختفاي متهمان و مجرمان فراري بوده و علاوه بر اشاعه و افزايش جرائم ، مي توانـد کودکـان ، نوجوانـان و جوانان اين مناطق را درگير کند (شکويي ، ١٣٨٠: ٥١)؛ ازاين رو، توجه به مقوله شـکاف دانش و ارتقاي دانـش اجتمـاعي سـاکنان ايـن منـاطق ، از حيـث آشـنايي بـا اصـول و هنجارهاي زندگي در اجتماعات شهري ، به ويژه در ميان قشر جوان و نوجوان - بـا هـدف ارتقا و بهبود آگاهي هاي اجتماعي - قبل از انجام اقدامات امنيتي به عنـوان اولويـت هـاي اوليه ضروري به نظر مي رسد.
در اين پژوهش که با هدف تحليل و بررسي معضـل حاشـيه نشـيني و تـأثير شـکاف دانش بر وقوع جرائم اجتماعي در شهرستان زاهدان انجام گرفته ، تلاش شده تا بـه ايـن پرسش ها پاسخ داده شود: ١- حاشيه نشيني چه تأثيري بر وقوع جرائم اجتماعي شامل سرقت ، حمـل و نگهـداري سلاح و مهمات غيرمجاز، قاچاق و مصرف مواد مخدر و ...