چکیده:
عصمت و مصونیت از خطا و لغزش، به عنوان یکی از شرایط نبوت، ازجمله مسائل کلامی است که از دیرباز نزد متکلمان مسلمان و غیر مسلمان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. یکی از مصادیق بحث، عصمت گفتاری پیامبران است. با این حال از برخی آیات در داستان حضرت ابراهیم این گونه برداشت شده که ابراهیم در سخنان خود با مشرکان راستگو نبوده است. طرح بحث عصمت گفتاری پیامبران از منظر شیعه هدف این پژوهش بود که با تأکید بر دیدگاه آیتاللهالعظمی سبحانی به مطالعه موردی روایات نسبت دروغ به حضرت ابراهیم پرداخت. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و مطالعه موردی داستان حضرت ابراهیم در قرآن با استفاده از منابع حدیثی شیعه و سنی به این پرسش پاسخ داده است که عصمت حضرت ابراهیم با احتمال و اتهام دروغ گویی وی چگونه قابل جمع است؟ یافته¬های تحقیق نشان داد که روایات از جهت سند و دلالت مخدوش هستند. بیماری واقعی، بیماری با شرکت در جشن مشرکان، آزردگی روحی در محیط شرک و قصد توریه توسط ابراهیم برخی احتمالات در مراد ابراهیم از بیماری هستند. همچنین در جریان بت شکنی، ابراهیم در سخن با مشرکان کج فهم، قصد جدی نداشته و می خواست آنان را به نادرستی عقاید شان توجه دهد و به صورت جدلی با آنان سخن گفته است.