چکیده:
بیان مسیله:
سرگذشت حضرت نوح (ع) یکی از موضوعات مهم مذهبی است که می توان بازتاب آن را در هنر نگارگری نیز مشاهده کرد. روایت کشتی حضرت نوح (ع) مضمون نگاره های بسیاری در دوره های مختلف اسلامی است. شرح این رویداد تاریخی و دینی در قرآن کریم نیز آمده است. بنابراین این امر ضرورت تطبیق نگاره های ایرانی اسلامی را با متن قرآن ایجاب می کند.
هدف پژوهش:
اهداف پژوهش شامل شناسایی میزان پایبندی این نگاره ها با متن قرآن کریم است و از طریق مقایسه و تشخیص وجوه اشتراک و افتراق نگاره ها با یکدیگر و با متن قرآن کریم صورت گرفته است. پرسش های پژوهش عبارت اند از 1- نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه های جامع التواریخ رشیدی ایلخانی، مجمع التواریخ تیموری و قصص الانبیاء صفوی، تا چه اندازه ای به متن قرآن کریم پایبند هستند؟ 2- شباهت ها و تفاوت های نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در این سه نسخه چیست؟
روش پژوهش:
در پژوهش حاضر اطلاعات کتابخانه ای و داده های اسنادی و تصویری با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده است و نمونه های مورد بررسی، شامل نگاره های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه های جامع التواریخ رشیدی ایلخانی موجود در انجمن سلطنتی آسیایی در لندن (مجموعه ناصر خلیلی)، مجمع التواریخ حافظ ابرو متعلق به دوره تیموری، محفوظ در دیوید کالکشن و قصص الانبیاء صفوی، محفوظ در کتابخانه بریتانیا است و این نگاره ها با متن قرآن کریم، مورد تطبیق قرار گرفته اند.
نتیجه گیری:
نتایج پژوهش نشان می دهد نگاره کشتی حضرت نوح (ع) در قصص الانبیاء نسبت به نگاره های جامع التواریخ و مجمع التواریخ بیشترین پایبندی را به متن قرآن کریم دارد.
خلاصه ماشینی:
تطبیق نگاره‌های روایت کشتی نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌التواریخ ایلخانی، مجمع‌التواریخ تیموری و قصص‌الانبیاء صفوی با متن قرآن کریم چکیده بیان مسئله: سرگذشت حضرت نوح (ع) یکی از موضوعات مهم مذهبی است که می‌توان بازتاب آن را در هنر نگارگری نیز مشاهده کرد.
پیشینۀ تحقیق در مورد پیشینۀ پژوهش، جستجو در منابع مختلف نشان می‌دهد موضوعی با عنوان دقیق «تطبیق نگاره‌های روایت کشتی نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌التواریخ ایلخانی، مجمع‌التواریخ تیموری و قصص‌الانبیاء صفوی با متن قرآن کریم» و با این نمونه‌های موردی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
در مقالۀ «مطالعۀ تطبیقی قصص‌الانبیاء در قرآن کریم و سرگذشت پیامبران در متن و نگاره‌های کتاب جامع‌التواریخ» نوشتۀ بابائی فلاح (1393) نگارۀ کشتی نوح (ع) در نسخۀ جامع‌التواریخ رشیدی (دوره ایلخانی) را با متن قرآن کریم تطبیق داده است و پژوهش به این یافته منجر شده که تناقضاتی بین نگاره و متن قرآن کریم وجود دارد و نگاره به متن قرآن پایبند نیست.
روش تحقیق در پژوهش حاضر اطلاعات کتابخانه‌ای و داده‌های اسنادی و تصویری با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بررسی شده است و نمونه‌های مورد بررسیِ پژوهش به صورت غیراحتمالی و هدفمند انتخاب شده و شامل نگاره‌های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌التواریخ رشیدی ایلخانی موجود در انجمن سلطنتی آسیایی در لندن (مجموعۀ ناصر خلیلی)، مجمع‌التواریخ حافظ ابرو متعلق به دورۀ تیموری و محفوظ در دیوید کالکشن و قصص‌الانبیاء صفوی محفوظ در کتابخانۀ بریتانیا است و این نگاره‌ها با متن قرآن کریم، مورد تطبیق و مقایسه قرار گرفته است.
(
, 
, 
)
