چکیده:
مفهوم شهر خلاق، از میانه دهه 1990 به بعد، ابتدا در بریتانیا و سپس در آمریکا، به یک پارادایم معمول و یک مدل جدید از گرایش به برنامهریزی و سیاستهای شهری تبدیل شده است. هدف این پژوهش، ارزیابی و سنجش عوامل کلیدی موثر بر شهر خلاق در شهر بیرجند با رویکرد سناریومبنا در افق1430 میباشد. این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و روش بررسی آن، توصیفی – تحلیلی و از نظر ماهیت، به دلیل رویکرد آیندهپژوهی، تحلیلی - اکتشافی است. دادهها و اطلاعات مورد نیاز تحقیق، با روشهای اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه) جمعآوری شده است. جامعه آماری تحقیق، 20 نفر از کارشناسان و متخصصان و نخبگان است. جهت تحلیل شاخصها و معیارها، از نرمافزارهای میکمک (MicMac) و سناریو ویزارد (Scenario Wizard) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل یافتهها نشان میدهد 16 عامل کلیدی در آینده شهر خلاق بیرجند تاثیرگذارند. همچنین، 5 سناریو با ترکیبهای متفاوتی از سه وضعیت، مطلوب، ایستا و بحرانی، احتمال وقوع در شهر خلاق شهر را دارند که 25/26 درصد وضعیت بحرانی، 25/46 درصد در حالت ایستا و 5/27 درصد وضعیت مطلوب صفحه سناریو را به خود اختصاص داده است. با این وضعیت، به نظر میرسد وضعیتهای مطلوب و ایستا بخش عمدهای از صفحه سناریوها را به خود اختصاص دادهاند و وضعیتهای بحرانی و ایستا به ترتیب در الویتهای بعدی قرار دارند. در خوشبینانهترین حالت، 1 سناریو (چهارم) از 5 سناریو مؤثر بر شهر خلاق از وضعیت تقریبا مناسبی برخوردار خواهد بود که به تنهایی دارای 6 وضعیت مطلوب میباشد و 4 سناریوی دیگر، نسبت این سناریو (چهارم) مطرح شده دارای مطلوبیت کمتری هستند.
The concept of the creative city has become a common paradigm and a new model of urban
planning and policy since the mid-1990s, first in Britain and then in the United States. The purpose
of this study is to evaluate the key factors affecting the creative city in Birjand with a scenariobased
approach in the horizon of 1430. This research is applied based on its purpose; the research
method is descriptive-analytical and in terms of the nature, it is analytical-exploratory due to its
futurology approach. Data and information required for the research have been collected by
documentary and survey methods (questionnaire). The statistical population of the research
includes 20 experts, specialists and elites. MicMac and Scenario Wizard software have been used to
analyze the indicators and criteria. The results of the analysis of the findings show that 16 key
factors affect the future of the creative city of Birjand. Five scenarios, with different combinations
of three optimal، static and critical situations, are also likely to occur in the creative city of
Birjand، of which 26.25% are critical، 46.25% are static and 27.5% are optimal. Considering this
situation, it seems that the optimal and static situations have occupied a major part of the scenario
page, and the critical and static situations are in the next priorities, respectively. In the most
optimistic case, this (fourth) scenario will have an almost suitable situation out of 5 scenarios
affecting the city of the creator, which alone has 6 favorable situations, and the other 4 scenarios
are less desirable than this (fourth) scenario.
خلاصه ماشینی:
ارزيابي و سنجش عوامل کليدي موثر بر شهر خلاق با رويکرد سناريو مبنا (مطالعه موردي: شهر بيرجند) مرتضي صادق بختياري، گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد زاهدان ، دانشگاه آزاد اسلامي، زاهدان ، ايران معصومه حافظ رضازاده ١، گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد زاهدان ، دانشگاه آزاد اسلامي، زاهدان ، ايران زهرا سرابندي، گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد زاهدان ، دانشگاه آزاد اسلامي، زاهدان ، ايران سجاد پودينه ، گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد زاهدان ، دانشگاه آزاد اسلامي، زاهدان ، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٠٩/٢٢ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/٠٦/٢١ چکيده مفهوم شهر خلاق ، از ميانه دهه ١٩٩٠ به بعد، ابتدا در بريتانيا و سپس در آمريکا، به يک پارادايم معمول و يک مدل جديد از گرايش به برنامه ريزي و سياست هاي شهري تبديل شده است .
1-Creative City 2-Futures Studies 73 پيشينه پژوهش تاکنون تحقيقات اندکي در زمينه ارتباط بين شهر خلاق و آينده پژوهي انجام شده است .
از ميانه دهه ١٩٩٠ به بعد، ابتدا در بريتانيا و سپس در آمريکا، مفهوم شهر خلاق به يک پارادايم معمول و يک مدل جديد از گرايش به برنامه ريزي و سياست هاي شهري تبديل شده است (مطلبيان و همکاران ، ١٣٩٩: ٣٣٧).
در همين جهت ، نياز به پژوهش در زمينه شهر خلاق شهر بيرجند با استفاده از نرم افزارهاي آينده پژوهي و رويکرد سناريومبنا طي ٣٠ سال آينده از اهميت قابل توجهي برخوردار است و نتايج اين مقاله ، افق هاي روشني را براي برنامه ريزان و مديران شهري بيرجند ايجاد مينمايد.