چکیده:
میرزا حسین
میرزا حسین کریمی مراغهای. یکی از شاعران معاصر است که نزدیک به یکصد بهار را تجربه
کرده و او با وجود اینکه تحصیلات رسمی و کلاسیک ندارد دیوان «رنگارنگ» او در چهارده جلد
و شش مجلد. تاکنون بیش از بیست و پنج بار تجدید چاپ شده و در میان آذریزیانها و نیز
کشورهای آذربایجان و ترکیه زبانزد است. او از بطن عامه مردم برخاسته و زندگی عادی و عملی
خود را در دیوانش به تصویر کشیده است. دیوان کریمی تحولات اجتماعی. فرهنگی و تغیبر افکار
و عقاید و آداب و رسوم مردم را در خود ذخیره کرده است. پرسش اصلی مقاله این است که کدام
عناصر فرهنگی و اجتماعی در دیوان رنگارنگ تجلی یافته و هدف شاعر از طرح آنها چه بوده
است؟ یافتههای پژوهش بیانگر آن است که در این دیوان آیینهاء اعیا جشنهاء خرافهها
باورهای مذهبی و ضربالمثلها به نحوی ماهرانه و گاه با دیدی آسیبشناسانه مطرح شدهاند.
خلاصه ماشینی:
بازتاب فرهنگ عامه در اشعار کريمي مراغه اي (تاريخ دريافت : ١٤٠١/٢/٩، تاريخ پذيرش : ١٤٠١/٤/١) 1 رمضان رضائي چکيده ميرزا حسين کريمي مراغه اي، يکي از شاعران معاصر است که نزديک به يکصد بهار را تجربه کرده و او با وجود اينکه تحصيلات رسمي و کلاسيک ندارد، ديوان «رنگارنگ » او در چهارده جلد و شش مجلد، تاکنون بيش از بيست و پنج بار تجديد چاپ شده و در ميان آذريزبان ها و نيز کشورهاي آذربايجان و ترکيه زبانزد است .
پديده خواستگاري و ازدواج در ميان هر قـوم ، آداب و رسـوم خـاص خـود را دارد و مردم مراغه نيز در اين زمينه آداب ويژه اي را اجرا ميکننـد کـه از لابـه لاي ديـوان کريمـي ميتوان به برخي از آنها اشاره کـرد: وي در قطعـه «خـانم جـان خـالانين ائلچـي ليقـي = خواستگاري کردن خاله خانم جان » به رسمي ديرين اشاره دارد که طي آن ، در بـادي امـر، يکي از بانوان پا به سن گذاشته و دوران ديده ، به خواستگاري اقدام ميکـرد.
اين پديده اجتماعي، گاه به عنوان يک دانش راز آلـود و مـبهم و گـاه نيز به عنوان معرفتي حاشيه اي در گوشه و کنار جامعه به زندگي خود ادامه داده اسـت ؛ امـا شواهد زيادي وجود دارد که نشان ميدهد در سال هاي اخير، کتـاب هـاي متنـوعي دربـاره فالگيري به بازار ارائه شده است و فالگيري به ميان خواص (تحصيلکردگان ) نيـز سـرايت کرده و موجب رونق يافتن باورهاي خرافي شده است .
ايـن آيين اجتماعي در ديوان کريمي بازتاب روشـني دارد چنـان کـه شـاعر تمـامي رسـم هاي مربوط به آن را در ميان مردم مراغه به تصوير کشيده است هر چنـد کـه امـروزه بـه دليـل گسترش زندگي آپارتمان نشيني در اين شهر، چنين آيين هايي کم رنگ شده اند.