چکیده:
امروزه همگان به اهمیت و ضرورت ارتباطات در گردشگری پی بردهاند. آنچه ارتباطات را به گردشگری متصل میکند، رسانه است. گردشگری فیلم حوزهای است که میتوان با آن، علاوه بر معرفی مقصدها به گردشگران، تأثیراتی عمیق بر فرهنگ و اقتصاد ایجاد کرد. پژوهش حاضر به مطالعه وضعیت گردشگری فیلم و عوامل مؤثر بر رونق آن و موانع موجود در این زمینه پرداخته است. روش پژوهش حاضر، کیفی است. برای جمعآوری دادهها از مصاحبه نیمهسازمانیافته و مشاهده و برای تحلیل مصاحبهها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. 19 مصاحبه با متخصصان در حوزه گردشگری، ارتباطات، فیلم و رسانه، صاحبان کسب و کارهای مرتبط با گردشگری و گردشگران فیلم انجام شد که با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. بر اساس یافتههای تحقیق، گردشگری فیلم در ایران در مراحل اولیه قرار دارد. وجود شهرکهای سینمایی در ایران، ساخت فیلمهای تاریخی در لوکیشنهای تاریخی، وجود نمونههای موفق فیلمهای گردشگریمحور، فروش لوازم فیلم به گردشگران حاضر در لوکیشن، وجود فیلمسازان علاقهمند به ترویج گردشگری، انجام برخی فعالیتهای موفق در بخش خصوصی، رشد فیلمسازی و کسب جوایز بینالمللی در این زمینه، و دقت فیلمسازان در انتخاب لوکیشن مناسب برای فیلم میتواند به رونق و رشد گردشگری فیلم در ایران کمک کند. از سوی دیگر نبود مرکزی برای معرفی و فروش لوکیشن فیلم به فیلمسازان، کمبود تورهای گردشگری فیلم، توانایی مالی ضعیف مردم برای استفاده از تورهای گردشگری فیلم، عدم تمایل فیلمسازان و بازیگران به ورود بازدیدکنندگان به لوکیشن فیلمبرداری، دشوار و هزینهبر بودن محافظت و نگهداری از لوکیشنها در صورت بازدید عموم در کل طول هفته، ناشناخته بودن گردشگری فیلم، و مشکلات موجود در فیلمسازی از موانع رشد و رونق گردشگری فیلم در ایران هستند.
The importance and necessity of commercial and entertaining communication in tourism industry is somehow evident. Using film tourism, it is possible to make deep effects on culture and economy. This research has studied some advantages and problems of film tourism in contemporary Iran .Semi- structured interview and field observation were used to collect data. Several interviews were conducted with professionals in the field of tourism, communication, film and media, business owners related to tourism and film tourists who were selected by purposive sampling. According to research finding, film tourism in Iran is in its early stages. The existence of filming organizations in Iran, the making of historical films in historical locations, the existence of successful examples of tourism- oriented films, the existence of filmmakers interested in promoting tourism, carrying out some successful activities in the private sector, the growth of filmmaking and winning international award in this context, and the accuracy of the filmmakers in choosing the right location for the film contribute to the growth of film tourism in Iran. On the other hand, lack of a center to introduce and sell film locations to filmmakers, the lack of film tourism tours, the people’s poor financial ability to use film tourism tours, the reluctance of filmmaker and actors to allow visitors to film locations, the difficulty and cost of protecting and maintaining if the locations are visited by the public during the entire week, the unknown nature of film tourism, and the problems in filmmaking are some of the obstacles to the growth of film tourism in Iran.
خلاصه ماشینی:
وجود شهرکهاي سينمايي در ايران ، ساخت فيلم هاي تاريخي در لوکيشن هاي تاريخي، وجود نمونه هاي موفق فيلم هاي گردشگريمحور، فروش لوازم فيلم به گردشگران حاضر در لوکيشن ، وجود فيلم سازان علاقه مند به ترويج گردشگري، انجام برخي فعاليت هاي موفق در بخش خصوصي، رشد فيلم سازي و کسب جوايز بين المللي در اين زمينه ، و دقت فيلم سازان در انتخاب لوکيشن مناسب براي فيلم ميتواند به رونق و رشد گردشگري فيلم در ايران کمک کند.
با توجه به مرور پيشينه قبلي، به نظر ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 Media-Induced Tourism 2 Busby & Julia Klug 3 Beeton 4 Kim & Reijnders ميرسد تاکنون مطالعه چنداني درباره گردشگري فيلم در ايران و عوامل مؤثر بر رونق آن و موانع موجود در اين زمينه انجام نشده است .
با وجود پيشرفت گردشگري فيلم در دنيا و وجود تجارب موفقي که در فيلم سازي ايران از گذشته تاکنون داشته ايم و نيز مکان هاي فراواني مانند شهرک سينمايي غزالي، که محل ساخت فيلم هاي خاطره سازي بوده اند، مهم است بدانيم گردشگري فيلم در ايران در چه وضعيتي دارد و چه عواملي مي تواند به رونق و رشد گردشگري فيلم در کشور کمک کند و موانع موجود در اين زمينه چيست ؟ اينها پرسش هايي است که در پژوهش حاضر به دنبال پاسخگويي به آنها هستيم .
به اعتقاد شرکت کنندگان در پژوهش يکي ديگر از عوامل مؤثر بر رونق گردشگري فيلم در ايران ، وجود چندين فيلم موفق گردشگريمحور در اين حوزه است که توانسته است مخاطبان زيادي را به گردشگر تبديل کند.