چکیده:
پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا بهعنوان مدافع استقلال و تمامیت ارضی ایران ظاهر شد و از سیاستهای استعماری شوروی و انگلیس در ایران انتقاد کرد. دولت شوروی نیز بهواسطه همکاری با انگلیس و آمریکا در طول جنگ، از انزوای سیاسی بیرون آمد و در عرصه سیاست جهانی تبدیل به یک وزنه شد. سردمداران شوروی برای رقابت و مبارزه با توسعهطلبی آمریکا در خاورمیانه و ایران، بهجای استعمار از اصطلاح امپریالیسم استفاده کرده و آمریکا را مصداق آن قلمداد میکردند. با تشکیل حزب توده در ایران، مأموریت مقابله با نفوذ آمریکا به آنها واگذار شد. این پژوهش بر آن است تا با شیوه توصیفی- تحلیلی نشان دهد که مطبوعات این حزب از جمله روزنامه شهباز بهعنوان ارگان جمعیت ملی مبارزه با استعمار، بانگ مردم، بسوی آینده، مصلحت و دیگر روزنامههای وابسته، چگونه تبلیغات کمونیستی شوروی علیه امپریالیسم آمریکا را بازتاب میدادند. نتیجه پژوهش نشان میدهد که حجم درخور توجهی از مطالب مطبوعات حزب توده در دوره موردمطالعه، مبتنی بر نوعی آمریکاستیزی در قالب تقبیح حضور مستشاران آمریکایی، معرفی شوروی بهعنوان نماد صلح بینالمللی و تبلیغ رابطه با آن قرار داشت و نیز گزیده محورهای فعالیت مطبوعات حزب توده، تأمین سیاستهای کمونیستی شوروی در ایران بود.
Abstract After World War II, America appeared as the champion of the independence and territorial integrity of Iran, and criticized the Soviet and British colonial policies in Iran. In addition, the USSR government, due to cooperation with the UK and US during the war, had come out of the political isolation and become a political player on the international arena. The leaders of the USSR used the imperialism word for their rivalries and fight against the US expansionism in the Middle East and Iran instead of colonialism. When the Tudeh party in Iran was formed, the party was commissioned to counter the US Influence in Iran. This research, using a descriptive-analytical intends to, show that how this party’s press, including the “Shahbaz Paper” as an organization of the “National Assembly for Fighting Colonialism”,”Outcry of People”, “Towards Future”, “Expediency” and other affiliated papers, reflected the USSR communist propaganda against America. The result of the research shows that a considerable amount of the contents of Tudeh Party’s publications during the studied period, was based on some sort of anti-Americanism in the form of condemnation of American advisors’ presence. Also, introducing the USSR as the symbol of international peace and promoting ties with it, were the gist of then Tudeh Party’s press in the mentioned period , to secure the USSR communist policies in Iran.
خلاصه ماشینی:
در اين زمان ، حزب توده مخفيانه به فعاليت هاي خود ادامه ميداد و با تشکيل گروه هايي بـا نام هاي مختلف و تبليغ و زمينه سازي جهـت توسـعه سـلطه شـوروي بـر ايـران ، روزنامـه هـاي بسياري منتشر ميکرد؛ از جمله آنها بسوي آينده ، شهباز، مصلحت و شجاعت بـود کـه شـهباز، روزنامه اي عصرگاهي با مديريت رحيم نامور بـود و بـه صـورت مـنظم از مهـر ١٣٣٠ش .
روزنامه مصلحت با پـرداختن به اين موضوع ، سامانه دفاعي را کوشش جنايتکارانه امپرياليست هاي آمريکايي بـراي راه انـدازي جنگ جديد، تهيه مقدماتي براي ايجاد کمربند تهاجمي و دسته بنـديهـاي تجاوزکارانـه عليـه اتحاد جماهير شوروي و کشورهاي دمکراسي توده اي و چين به منظور تسلط و تصـاحب جهـان دانست (مصلحت ، ١٣٣١: ش ٤/٤٩) و ضمن مخالفت با پيوستن ايران به اين پيمان ، وخيم شدن اوضاع اقتصادي کشورهاي فرانسه ، بلژيک ، انگليس ، لوکزامبورگ ، هلند و ايتاليا را به شـرکت در پيمان تدافعي آتلانتيک مرتبط نشان داد و اعلام کرد آمريکـا سـعي دارد ايـران را نيـز در يـک بلوک تجاوز، جنگ ، ويراني، فقر و بيکاري شرکت دهد و به صـحنه تجـاوز بـه شـوروي تبـديل سازد (همان ، ١٣٣٠: ش ١/٥٦؛ ارزش کار، ١٠ اسفند١٣٣٠: ش ١/١٠) که در اين صورت جوانان کشورهاي خاورميانه مانند گوشت دم توپ اسـتفاده خواهنـد شـد (همـان ، ١٣٣١: ش ١/١١٥).