چکیده:
اوپک از قدیمی‌ترین سازمان‌های موثر در عرصه بازار نفت است که با هدف تنظیم و تعادل در بازار نفت شکل گرفت. همچنین، وابستگی روزافزون کشورها به منابع نفت و گاز، مسئله امنیت انرژی در عرصه دیپلماسی را بیش از پیش تقویت نموده است. کشور ایران به عنوان عضو قدیمی و موسس اوپک با تولیدکنندگان بزرگ نفتی عضو در این سازمان درصدد تنظیم بازار از زمان تاسیس آن بوده‌اند. مقاله حاضر با استفاده از روش پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل اسنادی درصدد پاسخ به چند پرسش است؛ تداوم عضویت ایران در سازمان اوپک چه فواید و مضراتی برای کشور دارد و همچنین آیا استفاده از ظرفیت دیپلماسی نفتی مبتنی بر اوپک توسط کشور ایران راهبرد موثری است یا می‌تواند مانعی در راستای توسعه تولید به شمار آید؟ یافته‌ها نشان می‌دهد بر خلاف نظر گروهی از محققان مبنی بر عدم تداوم عضویت کشور ایران در اوپک به منظور برداشتن موانع توسعه تولید و سهم بازار نفت این کشور، ظرفیت دیپلماسی مبتنی بر این سازمان می‌تواند جایگاه و سهم بازار را گسترش داده و تحریم‌های نفتی را کم اثر نماید، همچنین تداوم عضویت در سازمان مذکور محدودیتی در تولید نفت ایجاد نخواهد کرد. براساس نتایج، تداوم عضویت در اوپک موجب ارتباط کشورهای تحریم شده در قالب دیپلماسی اوپکی، معرفی نفت ایران در کنار سبد نفتی اوپک در بازار بین المللی، تربیت کارشناسان ایرانی متخصص و تاثیر گذار، استفاده از ظرفیت اوپک برای مقابله با تحریم‌ها و به دنبال داشتن همکاری فنی و اقتصادی در حوزه نفت برای کشور است.
OPEC is one of the oldest influential organizations in the oil market, which was formed with aim of regulating and balancing the oil market. Also, the increasing dependence of countries on oil and gas resources has further strengthened the issue of energy security in the field of diplomacy. Iran, as a longtime member and founder of OPEC, has been trying to regulate the market with its major oil producers, members of the organization since its inception. The present article seeks to answer several questions using a qualitative research method with a documentary analysis approach; What are the benefits and harms of Iran's continued membership in OPEC and also is the use of OPEC-based oil diplomacy capacity by Iran an effective strategy or can it be an obstacle to the development of production? Findings show that contrary to opinion of a group of researchers that Iran does not continue to be a member of OPEC in order to remove obstacles to development of production and oil market share, the capacity of diplomacy based on this organization can expand market position and market share and impose oil sanctions. According to results, continuation of membership in OPEC will lead to connection of sanctioned countries in the form of OPEC diplomacy, introduction of Iranian oil alongside the OPEC oil basket in the international market, training of experts. Iran is an expert and influential, using capacity of OPEC to counter sanctions and seek technical and economic cooperation in the field of oil for the country.
(
, 
, 
)
